Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
STANISŁAWKOWALSKI
Wtymprocesiezwrotnejdziałalnościwychowaniazinstytucjonalizo-
wanego,skierowanejnaśrodowisko,poważnarolaprzypadapedagogice,
wszczególnościpedagogicespołecznej,którawkierowaniuwłaśniedzia-
łalnościąwidziswojegłównezadanie4.
Jakwidzimy,wychowaniezarównowwąskim,jakiwszerokimznacze-
niujestwcorazwyższymstopniuprzedmiotembadańzarównopedagogiki,
jakiinnychnaukzniąwspółdziałających,wszczególnościsocjologii.Przy-
jęcietejprzesłankisprzyjaintegracjibadańnadwychowaniem,podejmowa-
nychprzezrozmaitenaukiprzyrównoczesnymspecjalistycznymichzróżni-
cowaniu.
20Autonomicznycharakterpedagogikiisocjologii
wbadaniuprocesuwychowania
Ukazaniestosunkumiędzypedagogikąasocjologią(jakiinnyminaukami
badającymiprocesywychowawcze)wymagaokreśleniapedagogikijakona-
ukiautonomicznej.Zagadnienieautonomicznegocharakterupedagogikinie
jestzaśsprawąprostą.Odczasujegopojawieniasię,wrazzróżnicowaniem
sięnaukwbadaniuprocesówwychowawczych,jestononadalaktualne.
Zyskałonaostrościwmiaręprzechodzeniaodfilozoficzno-spekulatywnej
refleksjinadwychowaniem,charakterystycznejdlatradycyjnejpedagogiki
normatywnej,dobadańteoretyczno-empirycznych.Ojegotrwałejaktualno-
ścidecydujewzrostzainteresowaniasprawamiwychowania,któreobejmuje
corazliczniejszenauki.Napodłożucorazbogatszegoibardziejzłożonego
splataniasiępodejmowanychbadawczychzadań,aspektówistosowanych
metodzagadnienieautonomicznegocharakterupedagogiki,trwającwswej
aktualności,stajesięcorazbardziejskomplikowane.
Wokresiemiędzywojennymszerokiezainteresowaniewzbudziładysku-
sja,jakatoczyłasięnatentematwlatachtrzydziestychwkręgachpedago-
gów,psychologówisocjologów.Jejźródłembyłówczesnyrozwójsocjolo-
giiwychowania,wszczególnościskrajnestanowiskoFlorianaZnanieckiego,
któryzewzględunaspołecznycharakterprocesuwychowawczegojedyną
kompetentnąteoriąwychowaniauczyniłsocjologięwychowania;pedagogice
natomiastprzypisałrolętechnologiiwychowawczej,któranaukoweoparcie
miałaznaleźćwłaśniewsocjologiiwychowania.Tradycyjnąpedagogikęnor-
matywnąlekceważącąpodstawęautorSocjologiiwychowaniaodrzuciłpo
prostujakonaukę5.Wtymstanowiskuniewątpliwietrafnebyłoprzewidy-
4Por.R.Wroczyński,Wprowadzeniedopedagogikispołecznej,Warszawa1966,s.222-223.
5F.Znaniecki,Socjologiawychowania,Warszawa1928,t.1,s.19.
AdamMickiewiczUniversityPress©2021