Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tożsamość-pamięć-zbiorowość
uznajepamięć,któramapomagaćpokonaćczaspoprzezprzekonanie,żefltoja
byłem,jamyślałem,działałem,doznawałemradościlubbólu,snułemprojekty,
próbowałemjerealizowaćitd.,itd.”15.B.Skargastwierdza,żeflkażdymoment
donaszegoJadodajecośnowego.Naszeistnienienabrzmiewacoraztoinnymi
przeżyciami,awspomnienia,którewydobywająsięzzapomnienia,oświet-
lająswymblaskiemnasząteraźniejsząorientacjęwświecie”.Naszeflja”staje
sięflbogatszewówczas,gdyowewspomnieniaumieprzywołać,gdyjepotra
uczynićżywymiiwykorzystaćwprocesienieustannejsamokreacji”.Toprzeko-
nanienależywiązaćzpoglądemMartinaHeideggera,amianowicie,żeflnasze
istnieniezanurzonejestraczejwprzeszłościiprzyszłości,kuktórejnieustannie
wybiegamy,aniżeliwteraźniejszości”16.Wtymkontekściemożnapowiedzieć,
żepamiętaniejestdlaflja”strukturąbycia17lubużywającinnychsłówżeflmoja
przeszłośćtoja”18.B.Skargazaznaczaprzytym,żetożsamośćflja”jestnieustanną
grąpomiędzypamiętaniem,zapominaniem(którejestznakiem,żecośprzestało
byćflważne,aktualne,mającezwiązekztym,cojestteraz,iprojektowaniemsię
naprzyszłość”)iprzypominaniem.Wybiegająckuprzeszłościiprzyszłości,
flja”nieustanniezmieniaswójstosunekdorzeczywistościjesttozarównokon-
sekwencjanowychwydarzeń,wktórychjednostkauczestniczyoraztowarzyszą-
cychtemuprzeżyć,jakiwynikkontaktuzflinnym”,którytakżeflnaswojąbyłość
patrzyijąinterpretuje”19.Podejmującwątekprocesualnegocharakterutożsamo-
ści,badaczkazwracauwagęnaautowyjaśniającysensprzywoływaniaprzezjed-
nostkęobrazówprzeszłości,przezktórerozumieipojmujeonasiebiesamąoraz
otaczającyjąświat.Układająsięonewsekwencjetworzącenarracjęisłużąjedno-
cześniezrozumieniubieguwydarzeń,ichwyjaśnieniuorazodpowiedniemuusy-
tuowaniuwzględemnichopowiadającego.Wtensposóbpodmiotracjonalizuje
itłumaczysobierzeczywistość.Procesowitworzeniaprzezpodmiotnarracjitowa-
rzyszynieustannaselekcjawydarzeń,uwzględniającaprzedewszystkimte,flktóre
pociągajązasobąpoważnedlabiegużycianastępstwa,chociażbyłybyzupełnie
przypadkowe”.Narracjałączyzatemflrozmaitegotypuwydarzenia,okoliczności,
momentydziałania,wktóreuwikłanyjestbohater,ujawniającwtensposóbjego
dążenia,motywy,atoumożliwiajegoidentykacjęwżnychfazachhistorii,jak
istwierdzeniategotypu,żetooncośzrobił,onmyślał,onjestodpowiedzialny”20.
15B.Skarga:TożsamośćJaipamięć.flZnak”1995,nr5,s.6.
16Ibidem,s.6–7.
17Ibidem,s.8.
18B.Skarga:Tożsamośćiżnica.Esejemetazyczne.Kraków1997,s.222.
19B.Skarga:TożsamośćJa…,s.8–9.
20Ibidem,s.10.PodobnepodejścieprezentujeDavidCarr(D.Carr:Time,Narrative,andHistory.Blooming-
ton1986,s.76,83–84).
21