Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
isztywniejącejużdłonienieboszczki.Potemznieruchomiał,klęczącprzyjejcieledłuższą
chwilę(...)
144
Powtarzasięzatemmotywklęczeniaprzyłożuzmarłejmatki:
Tejnocyniezmrużyłoka.Szlochałprzyłożuzmarłejmatki
145
.
LosdrwizBiałeckich,wprzęgającichwokrutnągrężyciaiśmierci,
atakżezamykającwewnątrzpętliczasowej,którauniemożliwiła
imżyćwspokoju,nawetgdyciwyjeżdżalizSandomierza.Hrabia
deSaintGermanwpowieściachprzybieraformęzłegocienia,
podążającegozaBiałeckimiażpokresichżywota.Onizaś
nieświadomiestalisięwspółuczestnikamizłowrogiegoplanu
unicestwieniakraju.Możnarzec,iżgranicemiejscafatalnego
poszerzająsię,afatalicznaauradocieranawetdonajdalszych
zakątkówświata,cowskazujenabezsenswalkiznią.
FatalizmWyżynySandomierskiejmożnapołączyćnietylkozrodem
Białeckich,leczrównieżzlosemresztyEuropy.Okultystycznazabawa
hrabiegodeSaintGermanzJakubemprzeistaczasięwgroteskową
iokrutnągręzludzkimżyciem:
Wlatach1702-1714naEuropęspadłaplagaczarnejśmierci.Pierwszywypadek
zachorowanianadżumęzauważonowwojskowymszwedzkimlazareciewSandomierskiem,
wPińczowie.Dostolicywojewództwa,doSandomierzadotarłajednakdopierowroku
1708,dziesiątkującludność,Miałotoznaczeniebezwątpieniasymboliczne,albowiem
Sandomierzwówczesnejdobie,wdobierozgrywekpolitycznychigierwojennych
zajmowałbardzoznaczącąrolę.ApotemdżumazSandomierskiegoprzeniosłasięnaRuś,
Litwę(...)byzatoczywszykołopowrócić,wroku1714,napolskieziemie...
146
.
AndrzejSarwałączytragicznylosBiałeckichzlosemEuropy.
Sandomierzjawisięnamjakokolebkazła.Jegonadnaturalnąsiłę
zniszczeniamożnarównieżpołączyćzmotywempuszkiPandory,która
–pootwarciu–skazujeświatnachorobyiśmierć.Dlategoporównanie
JakubadoPandoryniebędziebłędne,gdyżon–takjakmityczna
postać–unoszącsiętypowoludzkąpychą,egoizmemorazzpewną
doząnieświadomości,uaktywniłsiłychaosuidestrukcji;moce,nad
którymizwykłyśmiertelnikniejestwstaniezapanować.
Należytakżewspomniećoczarnoromantycznejkonstrukcji
bohaterów.Białeccy,szczególnieJakubiMikołaj,topostaci
charakterologicznieniejednolite,pełnerozterek,namiętności
iwrażliwości.Toskłonnidorefleksjiczulikochankowie,pragnący
posiąśćprawdęoświecie.Toosobynapiętnowane„złym
przeznaczeniem”,otoczoneaurąśmierciizniszczenia.Białeccyzatem
niesąwstanieosiągnąćpełniszczęścia,atozasprawąmetafizycznego
zniewoleniaduchaiciała.Tozniewoleniezdajesięniemiećkońca.
