Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Auramrokuitajemniczości–okonwencji
gotyckiej
„Literaturagotyckaprezentujeosobliwe,pełnenapięciaświatypsychozyiryzyka;
teopowieścisąnawiedzoneśmiercią,sąpełnegwałtownejśmierci,strachuprzedśmiercią
orazfantazjiośmierci”.
CoralAnnHowels
Furiackanoc,ponurecmentarzeiopuszczonezamki.Otoniektóre
elementyniesamowitegoimaginariumświatagotyckiego,którego
źródłanależyszukaćwXVIII-wiecznychpowieściachmroku
49
.Zanim
jednakporuszętematkonwencjigotyckiejwliteraturze,skupięsię
najegopierwowzorze,którymiałolbrzymiwpływnarozwój
konwencjigotyckiej,sprawiając,iżjejelementyimmanentneodnaleźć
możnaniemalżewkażdejdziedziniekultury.
Początkowo(XII-XIV)gotykbyłrozumianyjakostyl
architektoniczny,charakteryzującysięstrzelistymiwieżyczkami
idekorującymiokiennicewitrażami.Przejściezesztukiromańskiej
dogotykumiałomiejscenajwcześniejweFrancji,bojużwpołowie
XIIwieku,późniejnaWyspachBrytyjskichinaterenieNiemiec
50
.
ŹródłagotycyzmusięgająXII-wiecznychformarchitektonicznych,
którezaczęłydominowaćnadromańskąsurowościąorazprostotą.
Wmiejscuarchitektonicznej„zwykłości”pojawiłasiędekoracyjność
wpostacikolorowych,kunsztowniewykonanychwitraży,
maswerków
51
atakżestrzelistość,przytwierdzonychdogłównego
gmachu,wież.Architekturagotyckarozwinęłasięnajwcześniej
weFrancji,następniedotarłanaWyspyBrytyjskieorazdoNiemiec
52
.EkspansjagotycyzmuwEuropiedoprowadziładojegoznacznego
rozwojuwaspektachkonceptualnych,semantycznych,atakże
tematycznych.Dziękitemutermin„gotycki”dotyczyćmożekażdej
dziedzinysztukiikultury,wktórychzawszejestmiejscenaodrobinę
grozyiniepokoju.
Gotycyzmwliteraturzebyłefekteminicjowaniapreromantycznego
prądu,któregocelembyłozrekonstruowaniekonwencjipoprzezpowrót
doaspektów,nawiązującychdonatury,historyzmu,atakżeczasów
mediewistycznych
53
.Topewneodrodzenienurtu,pozwoliłotwórcom
nadowolnośćwobrębiegatunku,dziękiktórejpóźniejsitwórcy,
poprzezłączenieróżnychwariantówgrozyzcałymsztafażem
emocjonalnym,wpłynęlinarozwójhorroruwogóle.Literaturagotycka
