Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Normatywnywymiarijurydycznycharakter...
iaksjologiczneosadzeniewsystemieprawnym.Pojęciesprawiedliwego
procesujestnietylkokategoriąjurydyczną,leczobejmujerównieżsferę
aksjologiiprawa.Aksjologicznywymiarrzetelnegoprocesuwiążesię
ściślezprocesemhumanizacjiprawa.Wpływnatakierozumienie
istotyrzetelnegoprocesumiałteżprocesdemokratyzacjiżyciaspołecz-
nego,któregokonsekwencjąstałosięwzmożenieochronyprawnej
jednostki.Statusowijednostkinadanozupełnienowąrolę.Corazczęściej
więcidearzetelnegoprocesujawisięwtymaspekciejakomodelgwa-
rancjiwyrażającytakustrojowe,procesowe,jakiogólnoprawnezasady
uczciwegoprocesu.Pojęciegwarancjiwywodzisięzjęzykafrancuskiego,
gdzielagarantieoznaczazapewnienie,zabezpieczeniejakiśprawlub
interesów.Napłaszczyźnieprawakonstytucyjnegomówisięogwaran-
cjachpodstawowychprawiwolnościobywatelskich,gwarancjach
konstytucyjnych.Wprawiekarnymprzyjmujesięistnieniegwarancji
karnoprocesowych,rozumianychjakoustawoweśrodkizabezpieczające
określoneprawalubinteresywprocesiekarnym.Doustawowych
środków,jakosuigenerisnarzędzigwarancji,zaliczasiękonkretne
przepisyustaw,zasadyprawnebądźcałeinstytucjedanegosystemu78.
Opisująctreśćprawadorzetelnegopostępowania,wskazujesięnajczęś-
ciejwłaśnienagwarancje,któreteprawoopisują.PrzykładowoT.Mi-
siuk-Jodłowskawymieniajakogwarancjerzetelnegopostępowania:
zasadyniezależnościiniezawisłościsądu,jawności,instancyjności,
kontradyktoryjnościirównościstron79.Wtymujęciu,zważywszyna
ochronnąsferęprawczłowiekaiobywatela,dominujepogląduznający
rzetelnyproceszaprawopodmiotowe.
Wedleinnychkoncepcjirzetelnyprocesnależytraktowaćwkate-
goriachmodeluprocesu,swoistegowzorcaukształtowaniaprzebiegu
izasadpostępowania.Rzetelnyproceswtymujęciubyłbynietylko
jednązzasad,leczsynteząobowiązującychzasadokreślającychpostę-
powanie.Worzecznictwiestrasburskimrzetelnyprocesjestuznawany
zastandardpostępowania.Wznaczeniusłownikowymstandardpostę-
powaniatowspólnieustalonekryteria,którewyznaczająpodstawowe
cechy,wtymprzypadkupostępowaniasądowego.Standardpostępowa-
nianiewątpliwiezbliżonyjestswoimzakresemdomodelupostępowa-
78M.Cieślak,Polskaprocedurakarna.Podstawowezałożeniateoretyczne,Warszawa
1973,s.370-371.
79T.Misiuk-Jodłowska(w:)J.Jodłowski,Z.Resich,J.Lapierre,T.Misiuk-Jodłowska,
K.Weitz,Postępowanie...,s.117-118.
55
