Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KonstytucjaKrólestwaPolskiego,statutyorganiczneiinneaktyprawne
23
więc205radcówwojewódzkich:stupięćdziesięciuczterechwybranychnasej-
mikach,pięćdziesięciujedenwybranychnazgromadzeniachgminnych(art.125,
130).Przewagaliczebnaradcówwyłonionychnasejmikachnadtymiwybranymi
nazgromadzeniachgminnych(3do1)byławięcwiększaniżprzewagaposłów
naddeputowanymiwizbieposelskiej(3do2).
Odkandydatanaposłalubdeputowanegowymaganoopłacania100złpo-
datku,posiadaniaprawobywatelskichiukończeniatrzydziestegorokużycia
(art.121)–wKsięstwieWarszawskimobowiązywałcenzus24lat,nieistniał
natomiastcenzuspodatkowy.Odkandydującychurzędnikówwymaganozgody
władzzwierzchnich(art.122).Postanawianoteż,żejeśliposełlubdeputowany,
nktóryprzedwybraniemswymnieposiadałżadnegourzędupłatnegozeskarbu
publicznego,urządtakowypowyborzeswymprzyjął,nowysejmiklubzgroma-
dzeniegminnezwołanymbędzie,atokońcemprzystąpieniadonowegowyboru
posłalubdeputowanego”(art.123).
Kadencjaczłonkaizbyposelskiejtrwałasześćlat;codwalatamiałabyć
wybieranajednatrzeciaskładuizby(wKsięstwieodpowiednio:dziewięćitrzy
lata).Abytawymianamogłasięzacząć,jednatrzeciareprezentantówwybranych
wpierwszychwyborachmusiałamiećkadencjęskróconądodwóchlat,ajedna
trzecia–dolatczterech.PodobniejakwkonstytucjiKsięstwaWarszawskiego
mielionibyćwyznaczeniprzezlosowanie(art.120).Choćzesformułowańkon-
stytucjiKrólestwamożnawnioskować,żesześcioletniekadencjedotyczyływy-
branychposłówideputowanych,wrzeczywistościjednakbyłyoneprzypisane
niedoosób,aledoposzczególnychzgromadzeńwyborczych.Oznaczałoto,że
wprzypadkuwakatunowyposełczydeputowanywybieranybyłtylkonaokres
pozostającydokońcakadencji,anienasześćlat.
Ostatecznezatwierdzaniewyborówpowierzonosenatowi(art.117).
KonstytucjaKsięstwaWarszawskiegobardziejszczegółowoopisywałasys-
temwyborczy.Zawartowniejpostanowienia,którewKrólestwieznalazłysię
waktachniższegorzędu.Dotyczyłyoneodbywaniazgromadzeńwyborczych
wróżnychterminach;dokładniejopisanoteżprocespowstawanialistwyborców.
Takżepostanowienie,żezgromadzeniagminnemusząliczyćconajmniej600
osób,nieznalazłosięwkonstytucjiKrólestwa(zresztąiwKsięstwieniebyłoono
praktycznieprzestrzegane)
4
.
Zgodniezartykułem161konstytucjiKrólestwa,jejpostanowieniamiały
zostaćrozwinięteprzezstatutyorganiczne.Podzielonojenadwiegrupy:te,które
zostanąwydanenniezwłoczniepoogłoszeniuUstawyKonstytucyjnej”orazna-
stępne,któreprzedpodpisaniemprzezkrólamiałybyćrozpatrywaneprzezRadę
Stanu.Wedługartykułu163konstytucji,razwydanestatutyorganicznemiały
byćnmiarkowanelubzmieniane”tylkozazgodąmonarchyiobuizbsejmu.
4
M.Kallas,Konstytucjał,s.105-106.
