Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
PRAWOWYBORCZE
1.KonstytucjaKrólestwaPolskiego,
statutyorganiczneiinneaktyprawne
KonstytucjaKrólestwaPolskiegozostałapodpisanaprzezAleksandraIpod
koniecjegopobytuwWarszawie–prawdopodobnie1grudnia1815roku–iogło-
szonajużpowyjeździemonarchyzestolicy.
Artykułykonstytucjiujętezostaływsiedmiurozdziałach.Przepisydotyczące
zgromadzeńwyborczych–razemztymidotyczącymisenatu,izbyposelskiejirad
wojewódzkich–znalazłysięwrozdzialenOreprezentacjinarodowej”.
WzakresiesystemuwyborczegokonstytucjaKrólestwabyławdużymstop-
niukopiąkonstytucjiKsięstwaWarszawskiego
1
.Przedewszystkimzachowano
podziałnasejmikizłożonezwyborcówszlacheckichizgromadzeniagminne,
wktórychuczestniczyliwyborcynienależącydoszlachty,aspełniającyinne
cenzusy(art.118).PodobniewięcjakwKsięstwieWarszawskim,konstytucja
uznawałaistnieniestanuszlacheckiego,choćjużtylkowodniesieniudopraw
wyborczych.Sejmikiwybierałydoizbyposelskiejposłów,azgromadzeniagmin-
ne–deputowanych.Utrzymanoproporcję3do2międzyposłamiadeputowa-
nymi(77posłówi51deputowanych),zapewniającszlachciewiększośćwizbie
poselskiej.Pozostawionoteżzapis,żeośmiudeputowanychbędziewybieranych
wWarszawie(art.119).
Wsejmikachmiałabraćudziałszlachtapoukończeniu21rokużycia.Wprze-
ciwieństwiedokonstytucjiz1807roku,konstytucjaKrólestwaprecyzowała,że
chodzioszlachtęposiadającąwłasnośćgruntową(art.127)–wKsięstwietaki
samprzepiswprowadzonodekretemkrólewskim
2
.Pewnezmianyzaszływgrupie
uczestnikówzgromadzeńgminnych.Powtórzono,żemająwnichuczestniczyć
właścicielegruntowi(nieszlachta),nkażdyrękodzielnikiprzełożonynadczeladzią
warsztatową,każdykupiec,mającywłasnyzapaswsklepielubwmagazyniewar-
1
OsystemiewyborczymwKsięstwieWarszawskimzob.M.Kallas,Konstytucja...,s.102-116.
2
Tamże,s.102-103.
