Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
problemusprawiedliwegopodziałudóbr2.Wsytuacjigdydobrojestniepodzielne,
wogóleniepowstajeproblemdystrybucji3.Problemzesprawiedliwympodzia-
łemniepowstajeteżwówczas,gdywystępujeobfitośćdzielonegodobra,także
każdyczłowiekmożejeuzyskaćwpożądanychilościach,atakżewtedy,gdy
wyłączniejedenczłowiekprzyczyniłsiędouzyskaniategodobrainiktinnynie
możerościćsobiedoniegoprawa.Jeślijednakspełnionesąwspomnianewarunki
dotyczącedzielonegodobra,jakwopisanymprzypadkupolskiejtransformacji,
możemyzasadniepytaćosprawiedliwośćdystrybucjidóbr.Jakiekryterium
sprawiedliwegopodziałudóbrpowinniśmyzatemprzyjąć?Czydystrybucjadóbr
wytworzonychprzezspołeczeństwowokresiesocjalizmupowinnabyćdokonana
zgodniezkryteriumrówności?Jeślinawetzgodzimysięnatokryterium,wjaki
sposóbnależyjeinterpretować?Czyuznamyzasprawiedliweprzyznaniekaż-
demuobywatelowitakiejsamejczęścimajątkunarodowegobezwzględunajego
obecnystanposiadania?Czyzdecydujemysięprzyznaćkażdemuobywatelowi
tylezasobów,bywefekcietransformacjiuzyskaćrównośćmajątkowąwszystkich
członkówspołeczeństwabezwzględunaichindywidualnepotrzeby,czymoże
dokonującpodziału,zwrócimyuwagęnienasamezasoby,lecznamożliwość
ichspożytkowaniaprzezczłonkówspołeczeństwa,różniącychsięmiędzyinnymi
potrzebami,stylemżycia,kondycjąpsychofizyczną,ipostaramysięzapewnić
równośćwzakresiemożliwości,któremają?Chociażprzedmiotemnaszychroz-
ważańniejestproblematykapolskiejtransformacjiustrojowejiprzywołaliśmy
jątutajwyłączniejakoprzykładdokonującegosięnanaszychoczachpodziału
dóbr,uwagęzwróciliśmywłaśnienaposiadaneprzezludzimożliwościrealizacji
pożądanegoprzeznichstylużycia.Autoremorazpropagatoremtegopodejścia,
nazywanegowniniejszejpublikacjipodejściemzorientowanymnaludzkiemoż-
liwości,jestindyjskifilozofiekonomistaAmartyaKumarSen.
SkoncentrowaniesięnakoncepcjiA.Senawydajesięistotneprzynajmniej
ztrzechpowodów:zewzględunajegoznaczenieorazpozycjęwdyskusjach
zzakresuetyki,filozofiispołecznejiekonomii,zpowoduoryginalnościpodej-
ściaorazbrakusystematycznychanaliztejkoncepcjiwpolskiejliteraturzefilo-
zoficznej.
Urodzonyw1933r.wBengaluZachodnimAmartyaKumarSenjestceniony
zaswójwkładwdwiedyscypliny:ekonomięifilozofię.Zaswójdorobekwdzie-
2NawarunekpodzielnościorazrzadkościzwracauwagęH.Bojer,DistributionalJustice.
TheoryandMeasurement,Routledge,London–NewYork2003.Warunekpowstaniawwyniku
współpracyjednostekjestpodkreślanywpracyJ.Rawlsa,Teoriasprawiedliwości,tłum.M.Panuf-
nik,J.Pasek,A,Romaniuk,PWN,Warszawa1994.
3Możnanajwyżejsprawiedliwiepodzielićszanseuzyskaniategotypudobra.
