Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
wiedliwościdominującychwliteraturzeprzedmiotu:akcentowanierealnegożycia
iludzkiejwolności,połączenieodpowiedzialnościzposiadanąwładzą(power),
przedkładanieporównawczego(relatywizującego)ujęciasprawiedliwościponad
ujęcietranscendentalne(absolutyzujące)orazprzyjęcieperspektywyglobalnej.
Wzwiązkuztym,żezainteresowanieproblematykąsprawiedliwościjest
uA.Senazwiązanenietylkozzaspokojeniemintelektualnejciekawości,lecz
również,amożeprzedewszystkim,zpróbąrozwiązywaniaproblemówubóstwa,
nędzyinierównościnaświecie,jegonastawieniemacharakterpragmatyczny.
Jestonzainteresowanyraczejtym,jakludzieżyją,cosąwstaniezrobićikim
mogąbyć,niezaśabstrakcyjnąwielkościąPKBkraju,któryzamieszkują(postu-
latpierwszy).Filozofjestrównieżprzekonany,żepowóddoudzieleniapomocy
człowiekowiznajdującemusięwpotrzebiemakażdy,ktojestwstanieskutecznie
tejpomocyudzielić,aniejedynieten,ktozewzględunaobopólnąkorzyśćzobo-
wiązałsięwcześniejdoniesieniatakiejpomocy(postulatdrugi).Pragmatyczne
nastawienieskłaniaA.Senarównieżdotego,byinteresowaćsiętym,wjakispo-
sóbuczynićistniejącespołeczeństwobardziejsprawiedliwym(sprawiedliwszym,
niżbyłodotychczas),zamiastkoncentrowaćsięnatym,jakpowinnowyglądać
idealniesprawiedliwespołeczeństwo(postulattrzeci).Filozof-ekonomistajest
zainteresowanytakąkoncepcjąsprawiedliwości,którabędziewstanieregulować
globalnądystrybucjędóbr,niezaśwyłącznieichpodziałwobrębiewybranego
społeczeństwa(postulatczwarty)21.
WtrakciepracynadniniejsząpublikacjąksiążkaTheIdeaofJusticeznaj-
dowałasiędopierowzapowiedziachwydawniczych,zatemrekonstrukcjisfor-
mułowanejprzezA.Senakoncepcjisprawiedliwegopodziałudóbrdokonano
napodstawiejegowcześniejszychtekstów.Niemniejjednakwyszczególnione
wtejksiążcepostulatydotyczącesprawiedliwości,zwyjątkiemperspektywy
globalnej,zostałyujętewanalizachzawartychwniniejszejpracy.Problemzasto-
sowaniateoriisprawiedliwości–zarównotychtradycyjnych(naprzykładteorii
J.Rawlsa),jakikoncepcjisprawiedliwościautorstwaA.Sena–dorzeczywistości
globalnejuznanozakwestięwymagającąodrębnegostudium.
Analizęomawianejkoncepcjisprawiedliwościdystrybutywnejrozpoczętood
rozważeniarównościjakofundamentalnejwartości,którąpowinnauwzględniać
każdateoriasprawiedliwości,anieodstronyproblematykirozwojuspołeczno-
-gospodarczego22.Problematykataprowadziłabynasbowiembardziejkurozwa-
żaniomzzakresuekonomiiniżfilozofii.Pominiętezostałyzagadnienianależące
dodziedzinyekonomii(pomiarianalizaubóstwa,społecznychnierówności)oraz
teoriispołecznegowyboru(sformalizowanemetodypodziałudóbr).
21A.Sen,TheIdeaofJustice,„JournalofHumanDevelopment”2008,vol.9,nr3,s.331–342.
22M.C.Nussbaum,CapabilitiesasFundamentalEntitlements:SenandSocialJustice,„Femi-
nistEconomics”2003,9(2–3).
