Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RosjaiZSRR.Krótkahistoriaimperiumbezprawia
21
tronu,alejednakbojącsięojca,zbiegłprzezWiedeńdoNeapolu,skądwysłannicy
caraściągnęligopodstępniedoRosji.Tutajuwięziony,torturowany,obciążyłwielu
innych,aległowynieuratował.Zmarłwnieznanychokolicznościach,nazajutrzpo
ogłoszeniuwyrokuśmierci45.
Jakwzmiankowanopoprzednio,zasadynastępstwatronuwRosjidługoniebyły
wyraźnieokreślone,alewpraktycestosowanozasadędziedziczenianaogółzza-
chowaniemporządkuprimogenitury.WszakPiotrzwanypóźniejWielkimdoszedł
dowładzywsytuacjiprawnejnaderzawiłej.Niebyłbynajmniejnajstarszymsynem
swojegoojcacaraAleksego46.KiedyPiotrIjużutrwaliłswojesamodzielnerządy
inawetogłosiłsięimperatorem(22X1721),w1722rokuwprowadziłporządek
obsadzaniatronunapodstawiedesygnacjidokonywanejprzezimperatora,bezja-
kichkolwiekograniczeń,zupełnieswobodnie;obejmowałotorównieżmożliwość
zmianypodjętejdecyzji47.ImperatorPiotrIpoosądzeniuizamordowaniuwłasnego
synaAleksegoniedoczekałsięmęskiegopotomka,aprzedśmierciąniewskazał
swojegonastępcy.Dostojnicyiliderzyzotoczeniazmarłegoimperatoraniezamie-
rzalisięgaćdowysłuchaniawoliszerokiejopinii,leczwykorzystalifakt,żePiotr
Iuroczyściekoronował(1724)nacesarzowąswojążonęKatarzynę;jejteżpośmier-
ciPiotrapowierzonosterpaństwa48.Jakwtakichprzypadkachbardzoczęstobywa,
prawdopodobnienotablesądzili,iżKatarzynabędziemarionetkąwichrękach:
wszakbyłatowojennabranka,azzawodupraczka,byłaanalfabetką,zzamiłowa-
niemdoalkoholuibiesiadowania,przyczymnajawwyszedłjejromanszbliskim
współpracownikiemjejmęża49,cozresztąwsumienieprzeszkadzałoówczesnym
Rosjanompozytywniepostrzegaćjejosoby.Bezzaangażowaniaprominentnych
osóbigwardiicesarskiejpewniejednaknieudałobysięKatarzynyuczynićimpe-
ratorką-władczyniąImperiumRosyjskiego.WkroczyliśmywwiekXVIII,któreto
45
W.A.Serczyk,PoczetwładcówRosji…,s.77.
46
CarAleksymiałzpierwszegomałżeństwasynówFiodora,IwanaicórkęZofię,azdrugiegoPiotra.
OtofragmenttablicygenealogicznejpierwszychRomanowów:
Latarządów
Michał
Aleksy
Fiodor
IwanV;współcar
PiotrIWielki
Zofia;regentka
1613-1645
1645-1676
1676-1682
1682-1689
1682-1689
1682-1725
miał15lat,gdyobjąłtron;zmarłbezpotomnie
starszasiostraIwanaViprzyrodniasiostraPiotraI
współcar1682-1689;imperatorod1721
Źródło:opracowaniewłasne.
47
K.Chojnicka,Krótkahistoriasukcesjitronuś,s.167.
48
Tamże,s.169;bliżejzob.K.Chojnicka,Dziedziczkaimperium(KatarzynaAleksejewna1725-1727),
nWrocławskieStudiaErazmiańskie”2015,t.IX,s.450in.
49
K.Chojnicka,Krótkahistoriasukcesjitronuś,s.169-170.
