Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Antropologiawobecaktywnościekonomicznejczłowieka
27
założenie,naktórymopierałysie
G
ekonomiczneanalizygospodarek
europejskich,wcaleniebyłuniwersalnymatrybutemludzkiejegzysten-
cji.Dlategoteoriedotycza
G
cewyborówdokonywanychwobliczuniedo-
boruśrodkówniemogły,wedługnich,byćadekwatnedowszystkich
społecznościludzkich.Ponadto,skorowspołecznościachpozaeuropej-
skichludziewytwarzaja
G
cydobraniesprzedawaliichnarynku,ichwar-
tośćrynkowaniemogłamiećżadnegoznaczenia.Dużeznaczeniemiały
natomiastpozarynkoweelementyrzeczywistości–relacjespołeczneczy
systemywartości–sprawiaja
G
ce,żedziałaniaekonomiczneczłonków
takichspołecznościbyłyzanurzonewrzeczywistościspołeczno-kulturo-
wej.Ponieważkażdorazowoówkontekstspołeczno-kulturowyjestod-
mienny,narze
Gdzia
opisuianalizyteżpowinnybyćkażdorazowoinne,
specjalniezaprojektowanedodanychrealiów.JakstwierdziłGeorge
Dalton,nprymitywnaekonomiaróżnisie
G
odindustrializmurynkowego
niestopniem,alerodzajem”(za:Plattner1989b,s.13).Wjegopoje
Gciu
podstawowymbłe
Gdem
formalistówbyłoszukaniewszechteoriiiniedo-
strzeganieróżnicmie
Gdzy
poszczególnymirodzajamigospodarek.On
samzdecydowanieodróżniałngospodarkiprymitywne”odchłopskich
orazodwspółczesnych
9
.Atymczasemnwieluantropologów,którzy
prowadzilibadaniagospodarekchłopskich(Firth)albogospodarek
prymitywnychpodwzgle
Gdem
pocza
G
tkówkomercjalizacjiiużyciaza-
chodnichpienie
Gdzy
(Salisbury,Pospisil),szukałouniwersalnejteorii.
Narzekali,żeproponowaneprzezPolanyiegokategorieigeneralizacje
(stworzonezmyśla
G
oprymitywnych,statycznychgospodarkach)nie
pasuja
G
dochłopskich,zmieniaja
G
cychsie
G
gospodarek,zczegowynikła
krytykapracPolanyiego”(Dalton1969,s.79).Substancjaliścizarzucali
formalistometnocentryzm,alezdrugiejstronytoformaliściwpewnym
stopniuprzełamalipodziałnaspołecznościnprymitywne”inwspółczes-
ne”,pokazuja
Gc,żewszyscyludziemoga
Gposte
Gpować
racjonalnie.
Zczasemspórwygasł.Wtejwojnieniedoszłowprawdziedopod-
pisaniatraktatupokojowego,alezwolnaprzestanostaczaćbitwy(por.
Gudeman1978,s.347;Plattner1989b,s.15).Popierwsze,skoroistota
G
9
Współczesnegospodarkitraktujeonzreszta
Gjakowpełnipodlegaja
G
ceanalizom
ekonomicznymiuznaje,żepowszechneużyciepienie
Gdzy
wgospodarkachzachodnich
iznacznieszerszespektrumdoste
Gpnychwyborówumożliwiaja
Gjednostceoderwaniesie
G
odspołeczno-kulturowychuwarunkowańisprawiaja
G,żejejdecyzjesa
Gzgodnezteoriami
ekonomicznymidotycza
G
cymimaksymalizacjizysku(Dalton1969,s.67inast.).Jego
zdaniemwzajemnezależnościizłożonezwia
G
zkimie
Gdzy
ludźmipowstaja
Gwwyniku
poła
G
czeniatakichczynników,jaksłaborozwinie
Gta
technologia,niewielkaskalaoraz
stosunkowaizolacjaspołeczności(tamże,s.72),zczymniezgodziłabysie
G
wie
Gkszość
antropologówekonomicznychzajmuja
G
cychsie
G
badaniaminwdomu”,zauważaja
G
cych
wieleczynnikówspołeczno-kulturowychtakżewdziałaniachekonomicznychpracowni-
kówfabryk(np.Dunn2008),oczympisze
G
wdalszejcze
Gścitegorozdziału.
