Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Ostrouch-Kamińska,Rodzinapartnerskajakorelacjawspółzależnychpodmiotów,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-879-0,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
––1.Rodzinaipłećwprocesieprzemian––
43
podstawowychpotrzebludzkich,przyczynilisiędoutrwaleniaprzekonań,które
łączyłydziałanie,zmianęipoznaniezdokonaniamimężczyzn,sferęreprodukcji
iżyciedomowezaś–zudziałemkobiet.
Wdwudziestowiecznychkoncepcjachrodziny,relacjimałżeńskichipo-
działurólmiędzykobietamiimężczyznamiwidaćwyraźnązmianęwstosunku
dowcześniejszychteorii.Rolewrodzinieprzestająbyćwynikiemoddziaływań
czynnikówbiologicznychczyteżpotrzebpsychicznych,astająsięwytworem
organizacjiżyciaspołecznego
70
.Uprzedniewzajemnerelacjeinstrumentalne,
wynikająceprzedewszystkimzrealizacjifunkcjiekonomiczno-produkcyjnej,
corazwyraźniejprzyjmującharakterosobowy
71
.Przykłademmożebyćkoncep-
cjarelacjimałżeńskiejwujęciuF.ZnanieckiegoiW.Tomasa,dlaktórychmał-
żeństwobyłopołączeniemszerszychrodzinmężaiżony,sprawującychkontrolę
nadnowopowstałymzwiązkiem.Kobietamiałaokazywaćmężowiszacunek,być
posłuszna,wiernaitroszczyćsięojegozdrowieiwygodę,zadaniemmężazaś
byłodobretraktowanieżony,byciewiernymizapewnieniejejżycianatakim
poziomie,byniemusiaławykonywaćpracynajemnej
72
.Dalejjednakkoncepcje
zadańkobietimężczyznbyływyraźniespolaryzowaneijasnookreślone.
Owąpolaryzacjęrólnajlepiejwidaćwkoncepcjimałejrodzinynuklearnej
jakorodzinywspołeczeństwieindustrialnym,wujęciuT.Parsonsa.Todoniej
znajdujemyodwołaniawwielupublikacjach,wktórychjestmowao„rodzinie
tradycyjnej”
,kiedyśjednoznaczniezwiązanejzrodzinąspołeczeństwrolni-
czych
73
.Rodzinajesttutraktowanajakojednostkaniepowtarzalnaiodrębna,
złożonazmałżeństwarodzicóworazzichdzieci.Panująwniejhierarchiczne
układyopartenapłciiwieku.Komplementarnewobecsiebierolesąprzypisane
zurodzenia:instrumentalnarolamęża/ojcaorazekspresywnarolażony/mat-
ki.Mężczyznę„cechuje«partykularyzmzdobywczy»–jestłącznikiemrodziny
zinnymisystemamispołecznymi”
74
.Zorientowanyzadaniowo–jestżywicielem
igłowąrodziny,ajegośrodowiskoaktywnościstanowigłówniepracazawodowa.
Kobietęnatomiast„cechuje«partykularyzmstatyczny»”
75
–jestona„opiekunką
domowegoogniska”i„strażniczkąrównowagiemocjonalnej”wrodzinie.Zorien-
towanarelacyjnie–zajmujesięwychowaniemdzieci,dbaoemocjonalnydobro-
stanmężaiinnychczłonkówrodzinyorazwykonujewszelkieobowiązkidomowe.
70C.Lévi-Strauss,odwołującsiędokoncepcjiÉ.Durkheima,podkreślał,żewzajemnerelacje
wewnątrzmałżeńskieokreślaorganizacjaspołecznastosunkówpokrewieństwa.Charaktertych
relacjijestwyznaczanywposzczególnychtypachspołeczeństwaprzezrodzajestrukturyspo-
łecznej,aczynnikibiologiczneczyuczuciawewnętrzneludziodgrywająpodtymwzględem
drugorzędnąrolę.Za:F.Adamski,Rodzina.Wymiarspołeczno-kulturowy…,op.cit.,s.62.
71G.Mikołajczyk-Lerman,Mężowieiżony…,op.cit.,s.16–17.
72W.Tomas,F.Znaniecki,ChłoppolskiwEuropieiAmeryce,LudowaSpółdzielniaWydawnicza,
Warszawa1976,s.97–99;por.G.Mikołajczyk-Lerman,Mężowieiżony…,op.cit.,s.17–18.
73Por.K.Slany,Alternatywne…,op.cit.,s.55.
74F.Adamski,Rodzina.Wymiarspołeczno-kulturowy…,op.cit.,s.65.
75Ibidem.
