Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzeniewproblematykęniepełnosprawnościwzrokowej
23
przezWHOw2001rokuiKlasyfikacjatanieskupiasięjedynienazaburzeniach
idefektach,alecałościowoopisujefunkcjonowanieczłowiekaiModelbiopsy-
chospołecznyskładasięzdwóchzasadniczychczęści,tji:funkcjonowaniainie-
pełnosprawnościorazczynnikówkontekstualnychiPierwszaznichobejmu-
jefunkcjeorganizmu(fizyczneipsychiczne)istrukturyciałaorazaktywność
(realizacjęzadańnapoziomiejednostkowym)iuczestnictwo(wypełnianie
życiowychzadańiról)iDruganatomiastzwracauwagęnaczynnikiśrodowi-
skoweiosobiste(wiek,płeć,poziomsamoskuteczności,poziommotywacji)
(F
iChapireau,2005;GiEiHendershot,JiEiCrews,2006)iWidaćstąd,żemodel
biopsychospołecznyłączywsobiezałożeniadwóchmodeliodmiennieujmu-
jącychproblematykęniepełnosprawności,tznimodelumedycznegoispołecz-
negoiWperspektywiemodelubiopsychospołecznegoważnesątakżeosobiste
doświadczeniaczłowiekaorazsposobyichindywidualnegointerpretowaniai
Osobazniepełnosprawnością,oczymzapominasięniejednokrotniewmodelu
społecznym,niejestbiernawobecokreślonychoddziaływań,alejestpodmio-
tem,którykształtujejakośćswojegobytu,przynajmniejwpewnymzakresie
(OiSpeck,2005)iWyakcentowanieaktywnościwłasnejosobyzniepełnospraw-
nościąpozwalawysunąćkonkluzję,iżjakośćjejprzystosowaniajestuzależnio-
nanietylkoodwpływówkontekstowych,alerównieżodosobistychpreferencji
iaspiracji(SiByra,2012)i
Zgodniezmodelembiopsychospołecznym,istotaniepełnosprawności
związanajestzwystępowaniemodchyleńodnormalnegopoziomufunkcjono-
waniawzakresiebiologicznym,jednostkowymispołecznymlubtylkoniektó-
rychspośródnichiOdchyleniatemogąujawniaćsięnastępująco:zniesienie,
zaburzenielubograniczenieprzebiegufunkcjiorganizmu,zależnieodstop-
niaizakresuuszkodzeniaukładówluborganów(poziombiologiczny);ogra-
niczenieaktywnościidziałania(poziomjednostkowy);ograniczenieudziału
wżyciuspołecznym(poziomspołeczny)iPozatym,koncepcjatazwracauwa-
gęnapojęciepomocyosobiezniepełnosprawnościąiWszczególnościoznacza
tozakrespotrzebnejpomocy,ułatwiającejczynawetumożliwiającejfunkcjo-
nowanieczłowiekanawymienionychpoziomachiMożetobyćpomocosobi-
staipomoctechnicznaiWpierwszymprzypadkuchodziopomocinnejosoby
wpodejmowanychdziałaniach,wdrugimowykorzystywaniepomocyorto-
pedycznychirehabilitacyjnych,takichjakprotezy,laskidlaniewidomychczy
adaptacjamiejscapracyiOsobyzniepełnosprawnościąróżniąsięzakresem
zapotrzebowanianapomocosobistąitechniczną,jakkolwieksąwtejgrupie
itakie,któremogąrealizowaćzadaniażyciowe,zawodowe,społecznedzięki
wspierającejroliobuformpomocy(T
iMajewski,1999;ZiPalak,2004)i
MiędzynarodowaKlasyfikacjaFunkcjonowania,NiepełnosprawnościiZdro-
wiauznawanajestzawzorzecujmowaniaproblematykiniepełnosprawności
