Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
ny.Miastostanowiłocentrumniewielkiego„królestwa”zależnegorazodEgiptu,in-
nymrazemodimperiumhetyckiego.Złotyczasjegorozwojuprzypadłnaokresź-
negobrązu(1500–1200r.p.n.e.).Towłaśniewtedypowstałimponującyzespółpała-
cowyiświątynnyorazniezwyklecennetekstyzapisanealfabetycznympismemklino-
wym.Tekstyteokazałysięświadectwemnieznanegodotądjęzyka,należącego,jaksię
wkrótceokazało,dogrupysemickiej,bliskiegojęzykowihebrajskiemuifenickiemu.
OdnalezionetekstyugaryckiepochodząprzedewszystkimzXIVwiekup.n.e.,ale
prawdopodobniesąświadectwemowielestarszychtradycji,wtymtradycjireligij-
nych.
MieszkańcyUgaritnależelidoSemitówzachodnich,niekiedyokreślanychtermi-
nemAmurru.Równieżichbogowiebyli„członkami”zachodniosemickiegopanteonu
bóstw,jeślimożnaotakimmówić.Trudnojednakprzychodzinapodstawietekstów
zUgaritokreślić,jakwyglądałareligiaogółuSemitówzachodnich.Wynikatonie
tylkozfragmentarycznościdostępnychźródeł,leczzfaktu,żekażdezcentrówstwo-
rzyłoswojąwłasną,odrębnąhierarchiębóstw,chociażnależącychdowspólnego
„panteonu”.CaquotiSznycertwierdzą,żeztabliczekzUgaritniemożemydowiedzieć
sięoreligiiSemitówzachodnichzczasuźnegobrązuczyteżoich„prymitywnej”
religii.Wszystko,comożemypowiedzieć,dotyczyjedyniemiasta-państwaUgarit
3.
Takaopiniawydajesięnazbytskrajna.Innizaśautorzytwierdzą,żeUgarit,choćnie
stanowiczęścibiblijnegoKanaanu,tojednaknależydokulturykananejskiejidlatego
jestreprezentatywnydlareligiikananejskiej
4.
Problemprzynależnościkulturalnejstanowiodrębnezagadnienie.CzyUgaritnale-
żałdofenomenu,którymożemyokreślićjakokulturękananejską,pozostajesprawą
dyskusyjną.ZpunktuwidzeniaarcheologicznegoUgaritnależyumiejscowićwkon-
tekściesyro-palestyńskim.
WUgaritodkrytozapisyożnymcharakterze
5.Sąwśródnichtekstyadministra-
cyjne,ekonomiczne,bogataliteraturaepistolarnaoraztekstyreligijne.Literaturareli-
gijnaznalezionawUgaritdzielisięnatekstymitologiczne
6orazrytualne.Mitologia
ugaryckaobejmujecyklBaala,HistorięKirty,HistorięAqhatoraztekstykrótsze
ifragmenty
7.
TabliczkizawierającecyklBaalazostałyznalezionewbudynkunależącymdo
NajwyższegoKapłana,aznajdującymsięnaugaryckimakropolu,nieopodalświątyń
BaalaiDagana.Miejsceodkryciatabliczekniewątpliwiewskazujenazwiązektych
tekstówliterackichzkultem.JednakcentralnymtematemcyklujestpanowanieBaala.
TenpolitycznymotywskłoniłbadaczycykluBaaladowysunięciahipotezy,żepozycja
Baala,jakrównieżsamojegopojawieniesięhipotezawprowadzeniadopanteonu
3A.Caquot,M.Sznycer,UgariticReligion,Leiden1980,s.7.
4J.Day,Canaan,Religionof,ABD,I,831.
5Zob.D.Pardee,P.Bordreuil,Ugarit.TextsandLiterature,ABD,VI,706–721.
6Zob.S.B.Parker,UgariticNarrativePoetry,SBL9,ScholarsPress,1997.
7Tekstyugaryckiezostaływielokrotniepublikowanem.in.:
CAT=TheCuneiformAlphabeticTextsfromUgarit,RasIbnHaniandOtherPlaces,red.M.Die-
trich,O.Loretz,J.Sanmartin,Münster1995.
CTA=CorpusdestablettesencunéiformesalphabétiquesdécouvertesàRasShamra-Ugaritde1929
à1939,red.A.Herdner,Paryż1963.
KTU=KeilalphabetischenTexteausUgarit,red.M.Dietrich,O.Loretz,J.Sanmartin,AOAT
24,KevelaeriNeukirchen-Vluyn1976.