Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZESZYTY
NAUKOWE
UNIWERSYTETU
JAGIELLOŃSKIEGO
MCCLXVI
STUDIARELIGIOLOGICAZ.36
2003
KatarzynaWirpszo
InstytutReligioznawstwaUJ
CHARAKTERUCZESTNICTWABÓSTW
WMILITARNYCHPRZEDSIĘWZIĘCIACHEGIPCJAN
ZAPANOWANIARAMESSYDÓW
WrazznastaniemNowegoPaństwa,tj.odokoło1570rokup.n.e.,Egiptwkroczył
wokresekspansjimilitarnejiterytorialnej.ZapoczątkowaneprzezwładcówXVIII
dynastiipodbojeisukcesynaareniemiędzynarodowejdoprowadziłydoprzekształce-
niategokrajuwsilnemocarstwonaobszarzeówczesnegostarożytnegoBliskiego
Wschodu.OkrespanowaniadynastiiXIXiXX,zwanychramassydzkimi(odokoło
1320dookoło1085r.p.n.e.),byłjednocześnieczasemświetności,jakipowolnego
upadkutegomocarstwa.
Jednymzczynnikówumożliwiającychosiągnięcierównieznaczącychsukcesów
byłopojawieniesięwgronieelityrządzącejkilkuwybitnychizdolnychwładców
(przykładowo:Ahmesa,TotmesaIIIczyAmenofisaIII).Władzakrólewskastanowiła
podstawęorganizacjizarównopaństwowej,jakispołecznejstarożytnegoEgiptu,za-
pewniałastabilnośćiefektywnośćrządów,aszczególnezwiązkiłączącefaraona1
zbogamiuświęcałyjegopoczynania,równieżmilitarne.Wierzono,żedziałaonzgod-
niezwoląbóstw,uczestniczącwutrzymaniustworzonegoprzeznichporządkuiładu
świata,dlategoteżprezentacjawzajemnejzależnościpomiędzybogamiapanującym
królemmusistanowićpunktwyjściadorozważańdotyczącychcharakteruuczestnic-
twabóstwwmilitarnychprzedsięwzięciachEgipcjaniichpoglądównatematwojny
orazźródełegipskiegonacjonalizmu.Podstawęanalizystanowićbędąwybraneteksty
źródłowe,odnoszącesięwgłównejmierzedowydarzeńpolitycznychzwiązanych
zfaraonamiXIXdynastiiRamzesemIIWielkim(1304–1237r.p.n.e.),jegosynem
1Wypadapodkreślić,żesłowo„faraon”spotykanejestwprzekazachźródłowychbardzoźnoidotar-
łodonaszapośrednictwemGreków.SamiEgipcjanieużywaliwodniesieniudoswegowładcyokreślenia
Per-aa,coznaczy„WielkiDom”,czylisiedzibawładcy.WepoceRamessydówsłowotoużywanebyłow
znaczeniu„JegoWysokość”.Por.G.Rachet,Słownikcywilizacjiegipskiej,Wydawnictwo„Książnica”,
Katowice1995,s.111–112.