Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
przedmiotemdodatkowym,jakgdybysposobemrozrywkipośródwysokich
poszukiwańfilozoficznych.Iwówczasto,wnastępstwieniezmordowanej
wytrwałościwswychpracach,doszedłonjużwroku1803do
uchwycenianietylkopierwszychzasadnaukmate-
matycznychifizycznych,którymirównocześniesię
zajmował,alenadtodouchwyceniapierwszejzasady
filozofii[podkr.-T.K.],tojest,trzebatowreszcieoświadczyć,istoty
absolutu.-Uznałwówczaszaobowiązekprzekazanietegoogółowiiw
tymceluopublikowałtrzypierwszezeszytydziełazatytułowanego:Filozofia
krytyczna,odkrytaprzezKanta,aopartadefinitywnienaabsolutnejzasadzie
wiedzy10,dzieła,któregodrukwkrótcewstrzymał,jaktylkozorientowałsię,
żepublikacjatychprawdabsolutnychbyłaprzedwczesnaiżewinnabyć
dokonanadopieropowytworzeniujegopracnaukowych”11I
Podsumowując,HoeneWrońskinapisałiwydałwroku1800wjęzyku
francuskimbroszuręzatytułowanąCritiquedelaraisonpure
12
(Krytykaczy-
stegorozumu),którejegzemplarzprzesłałKościuszceiDąbrowskiemu.Nie
odnalezionodotejporyżadnegoegzemplarzategodruku.Tytułnasuwaprzy-
puszczenie,żebroszuramusiałabyćalbostreszczeniem,albonawiązaniem
dorozprawyKantaotymsamymtytule.Wroku1803wMarsyliiwydałrów-
nieżwjednymtomietrzyfragmentypierwotnieszerzejzakrojonejrozprawy
pt.PhilosophiecritiquedécouverteparKant…
13
.Teksttenzachowałsięzarów-
nowpostacidruków,jakiodpisurękopiśmiennegoBatyldyConseillant
14
I
10
PhilosophiecritiquedécouverteparKant,etfonduedefinitivementsurleprincipeabsoludu
savoir.
11
J.M.HoeneWroński,Réforme…,t.2i3,s.XXV(cytujęza:L.Łukomski,Twórcafilozofii
absolutnej…,s.34);por.HoeneWroński,Autobiographie,[w:]tenże,Loitéléologiquedu
hasard…,s.11-12.Sikora,streszczająctenfragment,pisze:„Philosophiecritiqueukazała
sięwroku»odkrycia«absolutu.Otobowiem15sierpnia1803rokuWrońskidoznałilumi-
nacji;nagle,wbłyskunatchnienia,tajemnicazostałpoznana,początekwszechrzeczyiich
celostatecznyodsłonięty”.A.Sikora,Antypodyromantycznegomesjanizmu-„filozofiaabso-
lutna”Hoene-WrońskiegoimistykaTowiańskiego,[w:]Polskamyślfilozoficznaispołeczna,t.1
(1831-1863),red.A.Walicki,Warszawa1973,s.158;700latmyślipolskiej:filozofiaimyśl
społecznawlatach1831-1864,Warszawa1977,s.108.
12
K.Estreicher,BibliografiapolskaXIXstulecia,t.5,Kraków1880,s.166:„Lacritiquede
laraisonpure.Marseille,1801,w8ce”.
13
Tamże,s.169:„PhilosophiecritiquedécouverteparKantfondéesurledernierprincipedu
savoir.TomI-III.MarseilleetParis,1.sect.1803,w8ce.”.
14
BibliotekaKsiążątCzartoryskich,rkps11689.
11
