Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Zagadnieniateoretyczne
kształtowania,utrzymywaniai/lubpodnoszeniajakościżyciaczłowieka.Na
nichskoncentrujęswojedalszerozważania.
Konteksty
Metakontekstbiopsychospołeczny
Podstawowezałożenie,tkwiąceupodstawmyśleniaozdrowiuwkate-
goriachbiopsychospołecznych,wskazujenaintegracjęiinterakcjęprocesów
biologicznych,psychologicznychispołecznychwodniesieniudozdrowia
ichoroby(por.S
HERIDAN
,R
ADMACHER
,1998;H
ESZEN
,S
ęK
,2008a).Ztegoteż
powodumetakontekstbiopsychospołecznyjestidealnympunktemwyjścia
dlaposzukiwaniainnychkontekstówiobszarówpogranicznych.
Odponad30latzaoczywisteuznajesiępołączeniedoświadczeńizacho-
wańludziorazprocesówstrictebiologicznychwjedensystem(S
ULS
,R
OtH
-
MAN
,2004).Założenietomafundamentalneznaczeniedlapromocjiipre-
wencjipoprzezkształtowaniezachowańiśrodowiskkorzystnychzpunktu
widzeniazdrowia.Ciąglejeszczejednak1przyrozpoznaniupowiązań
psychologicznegopoziomuanalizyzpoziomemfizjologicznymczybiome-
dycznym1relatywniemniejuwagipoświęcasięzwiązkompoziomupsy-
chologicznegozpoziomemanalizyuwzględniającymczynnikispołeczne
(wtymdziałającewskalimakro),organizacyjne,kulturowe,instytucjonalne
iekonomiczne,np.statussocjoekonomiczny,odmiennośćkulturową,rozwój
wperspektywielife-span(por.S
HERIDAN
,R
ADMACHER
,1998;S
MItH
,O
RLEANS
,
J
ENKINS
,2004).
JerryS
ULS
iAlexanderR
OtHMAN
(2004)dokonująwielostronnejanalizy
modelubiopsychospołecznegoikonkludują,iżmaonwciążdużypotencjał
rozwojowy.Jednakżerozwójbiopsychospołecznegospojrzenianazagadnie-
niezdrowiaichorobywymaga1ichzdaniem1spełnieniakilkuwarun-
kówwodniesieniuzarównodokonceptualizacjizdrowiaizachowańzdro-
wotnych,jakidostosowanejmetodologiibadań.
Popierwsze,wymagadalszegoprzekształcaniakonceptualnegoszkieletu
wempirycznymodeluwzględniającypowiązaniapomiędzysubsystemami.
Badaczeniepowinnidystansowaćsięodzłożonościmodelibadawczych;
modeleuproszczoneniesąbowiemwstaniedostarczyćwiarygodnychda-
nych.JakpisząJ.S
ULS
iA.R
OtHMAN
(2004:122):n[…]istotnejestuchwyce-
niezłożonościkaskadowościprocesów,któremająudziałwetiologiichorób,
prewencjiileczeniuorazrozwinięciewielosystemowej,wielopoziomowej
iwielozmiennowejorientacji[tzw.3MVision1multiplesystem,multile-
