Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
a1815domhabsburskiprzestałsięwłaściwieliczyćwwalceopry-
matwdzielenarodowegojednoczeniaNiemiec.NadługoprzedWio-
snąLudówiSadową17.
TymniemniejpokongresiewiedeńskimAustriamogłajeszcze
uchodzićzaliczącesięeuropejskiemocarstwo.Faktycznysternik
nawymonarchiihabsburskiejksiążęClemensLotharvonMetter-
nichświadomybyłjednaksłabościpaństwa,takżewmilitarnym
wymiarze.Jegopolitykanastawionabyłanaunikaniekonfliktów
zsąsiadamiiintegracjęwewnętrznąmonarchii.Sprawującyprzez
wielelaturządkanclerza,tenzręcznypolitykliczyłwtymwzglę-
dzienaŚwiętePrzymierze.Uważał,żeskuteczniepacyfikujeono
samymfaktemswegoistnienianastrojepolitycznezarównowsamej
monarchii,jakiwjejbezpośrednimotoczeniu.Politykataumożli-
wiłaszybkirozwójgospodarczypaństwahabsburskiego.Mogłaona
jednakzaledwieopóźnić,leczniewstrzymaćemancypacjęnarodów
monarchiihabsburskiej18.
WiosnęLudówpatrzączperspektywymonarchiihabsburskiej
niesposóbocenićjednoznacznie.Niewątpliwieujawniłaonasła-
bość,wręczbezradnośćwświetlerewolucjiwęgierskiej.Bezodwo-
łaniasiędozasadŚwiętegoPrzymierza,cozaowocowałorosyjską
interwencją,pokonanieWęgrówbyłobyniemożliwe.Jednocześnie
stosunkowołatworozprawionosięzrewolucjonistamiwPradze,
WiedniuiLombardii19.Natomiastrok1848,wyzwalającaspiracje
narodówmonarchii,udowodnił,żejestonaskazananadekompozy-
cjęwwynikuprocesównarodowejemancypacji.Napolachbitewnych
Lombardii(Custozza,SantaLucia),gdzietriumfowałporazostat-
nihabsburskioręż,podwodząsędziwegofeldmarszałkaJohanna
WenzlaRadetzky’ego,rodziłasięaustriackatożsamośćnarodowa.
17
H.Lutz,ZwischenHabsburgundPreussen.Deutschland1815–1866,Berlin–
München1998,s.14–24.
18
J.Křen,DvěstoletistředniEvropy,Praha2005,s.101–109;por.także:H.Rum-
pler,EineChancefürMitteleuropa.BürgerlicheEmanzipationundStaatsver-
fallinderHabsburgermonarchie1804–1914,Wien1997,s.205–211.
19
DějinyRakouska…,s.411–413.
23