Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Społecznarzeczywistośćdramatu
poleganaprzewartościowaniuprocesówczystopoznawczychnarzecz
pierwszorzędnościdziałania,zajęłamiejscepierwszoplanowe.Jednakżejest
totylkojednawśródwielukategoriitworzącychobszernąsiatkępojęć,do
którejnależądawniejszeizasadniczedlarozumieniaperformatywności:
dramat,rytuałiteatr.Turneraanalizydramatówspołecznychnależądo
szerszegospektrumteoriidramaturgicznych,którychnpodobieństworo-
dzinne”niewykluczadalekoidącychróżnic.
Szkictenzawierarefleksjenatematdoniosłościkategoriidramatu
wnaukachspołecznych,mającenaceluwydobycietegojegoznaczenia,
któredajepodstawęhumanistycznej,pragmatycznejteoriidziałanialudz-
kiegojakodziałaniasymbolicznego.Refleksjetewyrastająnagrunciekul-
turalistyczniezorientowanejsocjologii,przyczymchodzioto,abypokazać
jednocześnieoddziaływaniepracTurneranarozwójwspółczesnejsocjolo-
giikulturowejiniektóreinspiracje,jakietenuczonyczerpałzjejklasycz-
nychsformułowań.
***
Turnerzwracałuwagęnietylkonaproblemdehumanizacjipodmiotu
ludzkiegowbadaniachiteoriachjednoznacznienaturalistycznych,aletak-
żenaukrytądehumanizacjęwnaukachokulturzewówczas,gdynkultura”
byłaprzedstawianajakobezosobowastruktura,adziałanialudzkiepodpo-
rządkowywanonwzoromkulturowym”(tamże:177).PraceTurneranależą
doszerszegonurtuorientacjiprocesualnych,obecnegozarównowfilozofii,
jakiwnaukachhumanistycznychispołecznych.Rozumiałonkulturęjako
proces,któryprzejawiasięwinterakcjach,gdzieprzypisujesięinegocjuje
znaczeniadziałańorazsamychdziałających.Jesttoproceskomunikacji,
awięcustawicznejkontekstualizacjiirekontekstualizacjiznaczeń–zara-
zemprocesdziałaniaioddziaływaniasymbolicznego.Woczywistysposób
takokreślonestanowiskowantropologiisymbolicznejokazujesięzbieżne
zwyrosłąnagrunciepragmatyzmuteoriąinterakcjonizmusymbolicznego
(Hałas2012b).
Dlaanalizykonstruowaniaspołecznychikulturowychsystemówzjawisk
odpowiedniebyłopodejściedramaturgiczne,oddłuższegojużczasuwyraźnie
widocznewnaukachspołecznych(Hałas1987),szczególniezaśwróżnych
29
