Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chcącrozważaćzagadnieniaetyczno-moralneprowadzeniabadańnaukowychzwią-
zanychzosobamichorującymipsychicznie,musimyprzedewszystkimposiadaćwiedzędo-
tyczącąkażdychztychkwestii.Dlategozacznęoomówieniategoczymsąetyka,wartości,
moralność.Następnieprzejdędokwestiibadańnaukowych-jakiesą,jakieniosązasobą
zagrożenia,zaśnakoniecomówięzaburzeniapsychiczne.
1.„Kilka”słówomoralnościietyce
Poznaniedotycząceetykiimoralnościtrzebazacząćodzapoznaniasięztym,cooba
terminyoznaczają.WSłownikuPsychologiiodnajdujemynastępującewyjaśnienia:etykato
„gałąźfilozofiizajmującasiętym,couważanejestzaakceptowanewludzkimzachowaniu,
tym,cojestdobrelubzłe,słusznelubbłędnewludzkimdążeniudocelów(ł)”,zaśmoral-
nośćto„(ł)takawłaściwośćjakiegośdziałania,żezgodniezkonkretnymkodeksemmoral-
nymjestonouznawanezadobreiwłaściwelubteżnie(ł)możebyćrozumianajakocecha
wewnętrznaistądjakoczęśćosobistegokodeksumoralnegojednostki,jakijakozewnętrzna
-narzuconaprzezspołeczeństwo.”
2Owaetykaimoralnośćopierasięnanormachorazwar-
tościach,zaśnaichpodstawiebudowane,wypracowywanesąkodeksy.Dlategoważnejestto,
żenormamożebyć:
-ilościowa:zwanastatystyczną,związanazwartościąprzeciętnąwdanejpopulacji;
-społeczno-kulturowa:związanazdanąkulturą,tocoprzyjmowanezanormę;
-teoretyczna:jesttowpewnymsensiewzorzecidealny,doktóregoodwołująsiędane
teorie.
3
WkwestiiwartościniezwykleciekawiewypowiedziałsięJanuszMariański,gdyżza-
uważył,żeniemajednegosystemuwypracowanegoprzezjakąśgrupę,którymógłbystaćsię
obowiązującydlacałegospołeczeństwa.Jednocześnieopisujeonpięćtypówkodeksów,jakie
mogąwystępować:
-religijny:związanyzsiłąwyższą,częśćmoralnieobojętnychczynówmożebyćrównież
zakazana;
-moralny:ludzkainterpretacjadobraizła,sankcjepochodząprzedewszystkimzsumienia,
alerównieżczęściowozespołeczeństwa,przyczymnieistniejejednolityporządekmoral-
ny;
-prawny:opierającysięnaustawodawczejwładzypaństwowej,sankcjesązinstytucjonali-
zowane;
-zwyczajowy:związanyzoddolnymkształceniemnawykówwdanejgrupiespołecznej;
-stylu:zwanyinaczejmody,związanyzzmieniającymisięobyczajami.
Wszystkieterodzaje,podobniejaknormy,przenikająsię,dziękiczemumożnaodna-
leźćwspólnepunkty.
4Szukającichmożnasięzastanowićczyniejesttomiędzyinnymidobro
drugiegoczłowieka.PodobnypostulatprzedstawiaWłodzimierzSołowjowtwierdząc,żeje-
dynąnormąmoralną,jestzasadaludzkiejgodnościoznaczającaabsolutneznaczeniekażdej
osoby.
5
Potwierdzenieodnajdujemyrównieżwpowiedzeniu,któreuznajesięzajedno
zważniejszychznaczeńzasadyHipokratesa:pacjentowipowinniśmyprzedewszystkimnie
2S.Reber,E.S.Reber2008,s.213,401
3L.Cierpiałkowska2015,s.22-23
4J.Mariański2006,s.308-315
5W.Sołowjow2008,s.251
8
