Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
103Noweodkrycia
15
(588)Achillesi(624)Hektor,poruszająsięzaJowiszem,podczasgdy(617)Patroklosgo
wyprzedza.Okazałosięponadto,żeichodległościodtejplanetysąstalemniejwięcej
równeodległościJowiszaodSłońca.Oznaczato,żetrzyciałaniebieskie:Słońce,Jowisz
itakporuszającasięplanetoida,znajdująsięzawszewwierzchołkachtrójkątarówno-
bocznego.Dostrzeżenietejniezwykłościnowychobiektówstałosięwnaucenielada
sensacją,zrozumianobowiem,żestanowiąoneprzyrodniczepotwierdzenie–znalezionych
teoretyczniejeszczew1772r.przezJosephaL.Lagrange)a(1736–1813)–rozwiązań
tzw.ograniczonegozagadnieniatrzechciałbędącegododziśjednymznajdonioślejszych
problemówmechanikinieba.DokońcaXXw.odkrytoponad800tegotypuobiektów,
aponieważnadawaneimnazwysąimionamibohaterówwojnytrojańskiej,planetoidyte
częstonazywasiętrojańczykami.Wpołowie2016r.znanychjużbyłoprawie6,5tys.
trojańczyków.
Kolejnymobiektem,którywzbudziłsporezainteresowanie,byłaplanetoida(944)
Hidalgoodkrytaw1920r.Onateżporuszasiępoorbicieeliptycznej,którejmimośród
nawetniecoprzewyższamimośródorbityAlindy,oddalasięonaodpasaplanetoidniepo
jegowewnętrznejstronie,jakErosiAlinda,lecznazewnątrzażdoodległościodSłońca
równej9,6AU(punktorbitynajbardziejoddalonyodSłońcanosinazwęaphelium).Okres
obieguHidalgowokółSłońcawynosiwięcaż14lat,podczasgdyErosiAlindapotrzebują
napełneokrążenieSłońcaodpowiednio1,8rokui4lata.Dodatkowąosobliwościątej
planetoidyjestbardzoduży,wynoszącyaż420,kątnachyleniapłaszczyznyjejruchudo
płaszczyznyruchuZiemi(tzw.płaszczyznyekliptyki).Dodajmy,żetypowąwartościątego
kątadlaplanetoidjestkilkastopni.
Dalszeodkrycianiezwykłychobiektówprzyniósłrok1932,wktórymdostrzeżono
planetoidy(1221)Amori(1862)Apollo.Amor,któregoodległośćperyheliumwynosi
1,08AU,jestdziśtraktowanyjakogłównyprzedstawicielcałejgrupyplanetoid,okre-
ślanejmianemgrupyAmora,która–najogólniejmówiąc–charakteryzujesiętym,
żejejczłonkowiewperyheliumprzybliżająsiędoorbityZiemi.Apollo,poodkryciu
w1932r.,zostałnadługozgubiony.Pousilnychposzukiwaniachodnalezionogodopiero
w1973r.Ponieważodległościperyheliumiapheliumjegoorbitywynosząodpowiednio
0,65i2,3AU,aruchodbywasięwpłaszczyźnienachylonejdopłaszczyznyruchuZie-
mipodniewielkimkątemzaledwie60,więcApollopodczasswegoruchuwokółSłońca
możezbliżaćsięażdotrzechwielkichplanet:Marsa,ZiemiiWenus.Planetoidy,których
odległościperyheliumsąmniejszeod1AU(októrychczęsto,aleniezbytściśle,mówi
się,żeichorbityprzecinająorbitęZiemi),określasięmianemplanetoidtypuApolla.
JeszczedziwniejszymniżApolloobiektemokazałasięplanetoida(1566)Ikarodkryta
w1949r.WperyheliumprzybliżasięonadoSłońcanaodległośćzaledwie0,19AU,czyli
bliżejniżnajbliższaplanetaMerkury,wapheliumzaśoddalaodSłońcadoodległoścityl-
ko2AU.OkresjejobieguwokółSłońcawynosi1,1roku.OrbitaIkarajestsilniespłaszczo-
nąelipsą(mimośródwynosi0,8)iHprzecina”orbitywszystkichczterechplanetziemskiej
