Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MyślpaństwotwórczaĽudov{taŠtúra
25
iniechęciądoZachodu,jegowykwitpanslawizmujestjużprzesy-
conynienawiściądoDzgniłego,upadającegoZachodu”,docałejjego
cywilizacji,zdaniemŠtúrapozbawionejprzyszłości,dojegoinsty-
tucjiparlamentarnych,demokratycznych,republikańskich,libe-
ralnych,któresięniesprawdziły,dowszelkichdążnościmających
naceluograniczeniewładzyabsolutnej,dowolnościindywidual-
nejczłowieka,któramusiękojarzyprzedewszystkimzsamowolą,
rozpasaniemzmysłów,niemoralnością,wreszciebrakiemsubordy-
nacjiiochotypodporządkowaniacelomwyższym,dobrocałości
mającymnawzględzie.Podmiotowośćjednostkigonieinteresuje.
Kluczemdozrozumieniajegofilozofiiporewolucyjnejjestsubor-
dynacjawobecwładzy.
Wostatnimswoimdziele–manifeście-wezwaniuDasSlaven-
thumunddieWeltderZukunft(Słowiańszczyznaiświatprzyszłości)
–powstałymwrękopisienajprawdopodobniejwlatach1852–1856,
abędącymkwintesencjąpanslawizmuhard,splecionegowgordyjski
węzełzpanrusizmemipan-imperializmem,prorokzModrywzywa
małenarodysłowiańskieorazPolskędobezwzględnegouznania
hegemoniiRosjiidospłynięciawjednorosyjskiemorze,czyli,
innymisłowy,włączeniasięwstrukturyinnegopaństwa,imperium
caraMikołajaI,obejmującegoswymzasięgiemnietylkoSłowian,ale
iinneludy,przedewszystkimazjatyckie.WstępującdoRosjinarody
słowiańskiemusząsięjednakwyrzecswojegoseparatyzmuiambi-
cjinarodowych,którychgorącymorędownikiembyłprzecieżkie-
dyśsamŠtúr,zrezygnowaćzeswoichjęzykównarodowychnarzecz
wspólnegojęzykarosyjskiego,zaprzestaćtworzeniapisanialitera-
turywtychżejęzykachiwtensposóbdoprowadzićdojejkasacji,
odstąpićodreligiichrześcijańskiejwwersjizachodniejrzymsko-
katolickiej,przyjmującwzamianprawosławieorazuznaćzanajwła-
ściwszydlaSłowianustrój–samodzierżawiecaraMikołajaIRoma-
nowa,wktórymnaródzjednoczonyjestzeswymwładcą.WRosji
dajeosobieznaćwyższaodzachodniejmoralnośćsłowiańska,bez-
interesownepoświęcenieidobroć.
