Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MyślpaństwotwórczaĽudov{taŠtúra
23
koncerny,amożenawetUniaEuropejska,choćpoostatnichata-
kachpaństwaislamskiegonaParyżraczejbędziepróbowałazmieniać
swojąpolitykęDwzbogacaniasięinnością”.
Nodobrze,aleczyŠtúrdokońcawytrwałwswychniepodległo-
ściowychzamysłach?Nie,przynajmniejwedługkryteriówogólnie
przyjętych,uznawanychtakżewPolsce.Byłonbowiemnietylko
zwiastunemnaroduijegoodrodzeńczychsił,aleipanslawizmu.We
wcześniejszejwizjipanslawizmŠtúranosiłcharaktersoft(miękki)
imieściłsięjeszczewparadygmaciekollárowskiejutopiiowzajem-
nejmiłościSłowianiwymianieichdóbrduchowych.Paradygmatten
byłzakłócanyprzezDniewzajemników”polskich,którzyniechcieli
siępogodzićzRosją,tymniemniejnatymetapieswojegorozwoju
młodyVelislavinspirowałsięideamiiliteraturąpolską,pozostając
wżywymkontakciezpolskimitajnymistowarzyszeniami.Wpoło-
wielattrzydziestychdziewiętnastegowiekuŠtúrbyłjużDnadżen§m
polonofilom”(entuzjastycznympolonofilem),urzeczonympol-
skimkultemwolnościipatriotyzmukonstatujeMatula.Akcep-
towałteżideerepublikańskieidemokratyczne14.Mimoto,mającna
względzieapodyktyczneijednowładczeskłonnościŠtúraijegopro-
panslawistycznesympatie,BoleslavinVrchovsk§,słowackiradykał
działającytakżewWiedniu,zreorganizowałZarządStowarzyszenia
Czesko-SłowackiegoJęzykaiLiteraturytak,abyograniczyćwnim
rolęVelislava.
NaprzełomielattrzydziestychiczterdziestychŠtúrzacząłule-
gaćwpływomslawistówipanslawistówrosyjskich:IzmaiłaŚre-
zniewskiego,MichaiłaPogodina,MaksimaBodianskiegoiPiotra
Prajsa.WkrótcewpływyDpropagandystówcarskiejRosji”jakokre-
śliłichŽáćekzdyskontowaływpływypolskie15.Wtedyradykało-
wiesłowaccyzdecydowalisięwyeliminowaćŠtúrazplanuzałoże-
14V
.Matula,Ľudov{tŠtúraslovanskdvzajomnosť,w:L.Štúr,Dielovpiatich
zväzkoch,vol.II,Bratislava1956,s.431.
15Zob.:V
.Žáćek,Zrewolucyjnychipolitycznychkontaktówpolsko-słowackich
wlatach1831–1848.Przeł.T.Żabski,Wrocław–Warszawa–Kraków1967.