Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział7.Stosunkiprawnoprocesowewpostępowaniucywilnym
67
III.Sięgającdohistoriirozwojuwzakresiepoglądównaistotęprocesucywilnego,
101
możnasięspotkaćztegorodzajupoglądami,jakwdoktryniewłoskiejifrancuskiej
teoriaoprocesiecywilnymjakotzw.quasi-kontrakcie,którąnależyodrzucićze
względunazupełnąjejorientacjęcywilistyczną.
Wedługtegotyputeoriiprocesrozwijasięwobrębiekonfliktudwóchinte-
resówindywidualnych.Wteoriachtychniedostrzegasięspołecznejfunkcji
sądujakoorganupaństwapowołanegodowymiarusprawiedliwości.Trafnenato-
miastsątepoglądy,wedługktórychprocesjestzdarzeniemprawnym.Niewyja-
śniająonejednaksamejistotyprocesu.Procesuważasięrównież-isłusznie-za
aktprawny,itoaktprawnyzłożony,gdyżwistocierzeczyjestonaktemprawnym,
wktórymsądjakoorganpaństwa,spełniającswojefunkcjewzakresiewymiaru
sprawiedliwości,udzielaochronyprawnejobywatelomorazinnymuprawnionym
podmiotom.
Procescywilnyjakoaktprawnytworzyirozwijakonkretnestosunkiprawno-
102
procesowe,któreodpowiadająkonkretnymstosunkomspołecznym.Procesten
zpunktuwidzeniaswejistotyspołecznejjestzjawiskiemspołecznym,zpunktu
zaświdzeniaistotyprawnejjestaktemprawnymzłożonym,którytworzyiroz-
wijastosunkiprawnoprocesowe.Negowanietegofaktujesttrudnedoprzyjęcia.
Okoliczność,żewprocesiemamydoczynieniazeszczególnymistosunkamipro-
cesowymi,wktórychsądjakojednazestrontychstosunkówmaprzewagę,nie
zmieniapostacirzeczy,gdyżstosunkiprawnewykazująwielkiebogactwoswych
ukształtowań.Niemożnawięctwierdzić,żemusząoneprzyjmowaćpostaćsto-
sunkówcywilistycznych.Wnauceprzyjmujesiępodziałnastosunkicywilno-
prawneiadministracyjnoprawne.
Przezstosunkicywilnoprawnesensulargomożnarozumiećstosunkiprawneocha-
103
rakterzeosobistym,rodzinnymimajątkowym,przyczymmusiwystępowaćrów-
norzędnośćpodmiotówtychstosunków.Zestosunkamiadministracyjnoprawnymi
mamydoczynieniawtedy,gdyjednymzuczestnikówjestorganpaństwa(lubsamo-
rząduterytorialnego),którywystępujewobecpozostałychuczestnikówzmocyswej
władzyzwierzchniej,związanezaśztymistosunkamiświadczenianależądozarzą-
dzającejiwykonawczejdziałalnościpaństwa(jednostkisamorząduterytorialnego).
Podobnekryteriamożnazastosowaćdorozróżnieniastosunkówcywilnoprawnych
ifinansowoprawnych,cywilnoprawnychirolnoprawnych,cywilnoprawnychipań-
stwowoprawnych.Wtejsytuacjimożnawogólnościprzeciwstawićstosunkicywil-
noprawneinnymstosunkomprawnym,niemającymcharakterucywilnoprawnego.
Charakterystycznącechątychninnychstosunkówprawnych”jestto,żetylkojeden
zuczestnikówtakiegostosunkuuzyskujepozycjęorganu,którydziałazmocyswej
władzyzwierzchniej.Wydajesię,żejedyniedotejkategoriistosunkówprawnych
możnazaliczyćstosunekprawnoprocesowy,wktórymzawszewystępujesądjako
organpaństwowysprawującywymiarsprawiedliwości.Sprawatawkażdymrazie
wiążesięzusytuowaniempodmiotówprocesu.
