Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział6.Stosowanienormprawaprocesowegowmiejscuiwczasie
§2.Stosowanienormprawaprocesowegowczasie
61
Zmianywukładziestosunkówspołecznychigospodarczychpowodująpotrzebę
uchylanianormprawnychregulującychtestosunkilubznimizwiązaneiwyda-
wanianowychprzepisów,bardziejodpowiadającychaktualnymuwarunkowaniom.
Zjawiskowymianynormprawnychwystępujeszczególniesilnieunaswokresie
transformacjiustrojowejpaństwa,gdyżstałyrozwójstosunkówspołeczno-gospo-
darczychwymagaczęstychzmianustawodawczych.Zmianytezależnieodpotrzeby
istopniadezaktualizacjinormprawnychmogąobejmowaćcałeaktyustawodawcze,
normującepewnądziedzinęstosunków,bądźmogąmiećcharakterczęściowy.
Licznymzmianomustawodawczympodlegałoteżnaszeprawoprocesowecywilne,
wielokrotnienowelizowanewokresiepowojennymiskodyfikowanewcałości
w1964r.
Każdazmianaprawaprocesowegodokonujesięwczasie,gdyprzedsądamitoczy
88
sięznacznaliczbasprawcywilnych.Wzwiązkuztympowstajezagadnienie,jakie
normy-noweczydotychczasowe-mająstosowaćsądydosprawtoczącychsięiczy
mocobowiązującanormprawaprocesowegorozciągasięnacałytokprocesucy-
wilnego.Zagadnienietojestzregułyregulowanekażdorazowoprzezustawodawcę
wprzepisachprzejściowych,któremającharakternormintertemporalnych(mię-
dzyczasowych).Każdaustawawprowadzającazmianywzakresiepostępowaniacy-
wilnegozazwyczajzawieratakżeprzepisynormującestosunektejnowejustawydo
ustawyobowiązującejiokreślające,jakaustawamabyćstosowanadosprawwszczę-
tychprzedzmianąprawaprocesowego.
Sposóburegulowaniategozagadnieniaprzezustawodawcęniejestjednolity
89
izależyzarównoodcharakteru,jakizakresuwprowadzanychzmianpostę-
powania.Zasadąprzyjętąprzyzmianachprawaprocesowegojestto,żeprzywy-
konywaniuczynnościprocesowychstosujesięprawo,któreobowiązujewczasie
dokonywaniaczynności.Zasadatanienaruszaogólnejzasadyprawaintertempo-
ralnegolexretrononagit,gdyżnieoznaczaonawstecznegodziałanianowejustawy
procesowej,leczjedyniestosowanienowychprzepisówdoczynnościpodjętychpo
wejściuichwżycie.
Jednakżebezwzględneprzeprowadzenietejzasadymożenastręczaćtrudności,
zwłaszczawtychprzypadkach,gdymamiejscezasadniczaprzebudowasystemu
procesowego,tj.przykodyfikacjiprawaprocesowegoalboprzywydaniuustaw
wprowadzającychzmianywzakresiedrogipostępowaniawsprawachcywilnych.
Wtychbowiemwypadkachstosowanietejzasady,zewzględunaznacznenieraz
różnicesystemustaregoinowegoprawaalboteżkoniecznośćprzekazaniaspraw
będącychwtokuinnymsądomluborganompozasądowym,nastręczałobywiele
trudnościpraktycznychdlasądówiosóbzainteresowanych.Dlategowomawianych
przypadkachzazwyczajprzyjmujesięczęściowoinnerozwiązaniakwestiiwprowa-