Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Pojęciepostępowaniacywilnegoisprawycywilnej
27
ograniczeniepojęciaizakresusprawcywilnychtylkodosprawwynikającychzza-
kresuprawacywilnegosensustricto.Prawapodmiotowepodlegająceochroniena
drodzesądowejidrodzepostępowaniaprzedinnymiorganamijurysdykcyjnymi
mogąwynikaćtakżezestosunkówprawnychregulowanychprzepisamiinnych
działówprawa,awszczególnościprawarodzinnegoiopiekuńczegoorazprawa
pracy.Stosunkiwtychdziedzinachukładająsię,podobniejakstosunkiprawacy-
wilnego,napłaszczyźnierównorzędnościpodmiotówtychstosunkóworazekwi-
walentnościświadczeń(tam,gdziewchodząwrachubęwzajemneświadczeniaobu
stron).Dlategoteżprzyjąćnależy,żesprawycywilnesątosprawywynikająceze
stosunkówprawacywilnego,prawarodzinnegoiopiekuńczegoorazprawapracy.
Sprawyztychstosunków(cywilnychiimpodobnych)sątosprawycywilnezeswej
natury.
Takteżujmujewzasadziepojęciesprawycywilnejprawoprocesowe.Artykuł1
7
k.p.c.określajakosprawycywilnensprawyzestosunkówzzakresuprawacywil-
nego,prawarodzinnegoiopiekuńczegoorazprawapracy”.Wyliczenietoobejmuje
więcsprawy,którychcywilnycharakterwynikazichnatury,copozwalauznać,że
kodeksprzyjmujejakopodstawowekryteriumdlaokreśleniasprawycywilnejwza-
sadziekryteriummaterialne,jakimjestcharakterstosunkuprawnego,zktórego
danasprawawynika.Jednakżewdalszymciąguprzepisart.1wskazuje,żek.p.c.
normujepostępowaniesądowenwsprawachzzakresuubezpieczeńspołecznych
orazwinnychsprawach,doktórychprzepisytegokodeksustosujesięzmocyustaw
szczególnych”.Wszystkietesprawyart.1określamianemsprawcywilnych.
Ponieważprzepisyk.p.c.stosujesięwzasadziewpostępowaniuprzedsądamipo-
wszechnymiiSądemNajwyższym(pomijając,żesubsydiarnieprzepisyk.p.c.mogą
byćstosowanenp.wpostępowaniuprzedTrybunałemKonstytucyjnym),wynika
ztego,żeprawoprocesowetraktujejakosprawycywilnerównieżsprawywypływa-
jącezestosunkówubezpieczeniaspołecznegoorazinnychstosunkówniżstosunki
prawacywilnego,rodzinnegoiopiekuńczegoorazprawapracy,jeżelisprawytena
mocyprzepisówszczególnychsąrozpoznawaneprzezsądywtrybieokreślonym
przepisamik.p.c.Mogątuwchodzićwgręsprawywynikającezestosunkówprawa
administracyjnegolubzestosunkówniemającychcharakterucywilnoprawnego,
wypływającychzinnychdziałówprawa.
Gdychodziotęgrupęspraw,ustawodawcaodstąpiłodkryteriummaterialnego
8
iprzyjąłkryteriumformalne,jakimjestwłaściwośćsąduiformypostępowania,
wskutekczegoobjąłzakresemsprawcywilnychtakżepewnągrupęspraw,które
niesątakimizeswejnatury.Pojęciesprawycywilnejwznaczeniuustawowym,
wświetleart.1,mazatempodwójnyzakres-oboksprawcywilnychzeswejna-
tury,którebyłybynimitakżezbrakuwyraźnegoprzepisuprawaprocesowego,
obejmujeonosprawy,któreniemogąbyćuznanezacywilneprzyzastosowaniu
kryteriummaterialnego,aktórezostałydonichzaliczonenapodstawiekryte-
riumformalnegozewzględówcelowościowych.
