Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Postordyzm,lokalizminowylokalizm
27
iniematerialnych.Dywersyfikacjaidei,przekonańipostulatówskładającychsięna
lokalizmokazałasięzjawiskiemozmiennymnatężeniu,leczjednaktrwałym.Wcałym
dotychczasowymokresiejegorozkwitunigdynieprzyjąłonpostacijednolitej,wielo-
płaszczyznowejteoriizostateczniewykształconąorazpowszechnieakceptowaną
strukturą.Wśródznamiennychkoncepcjiispołecznychruchówwspółkształtujących
orazskładającychsięnalokalizm,wywierającychponadlokalnywpływnaspołeczno-
-gospodarczerealia,mieściłyimieszcząsiędodziśnp.niektóreodłamyanarchizmu,
bioregionalizm,enwironmentalizmiruchzielonych.Zkoleidomieszczącychsię
wniminicjatywwycinkowychzaliczyćmożnanp.obywatelskieakcjenarzeczzwięk-
szeniaudziałulokalnychproduktówwzakupachgospodarstwdomowych,promocję
spożycialokalnegoslowfoodorazdążeniadowzmocnieniapozycjiprawnejirolispo-
łecznejlokalnychmediów.
Tymczasemwniektórychówczesnychkrajachsocjalistycznych,szczególniewPol-
sce,lokalizmprzejawiałsięwoficjalnychposzukiwaniachdrógtakiejrestauracji
uprzedniousuniętychprzezwładzecentralne,lokalnychstrukturpublicznych,wartości
iinicjatyw,któredałybysiępogodzićzdoktrynąpolitycznąiwykorzystaćwosiąganiu
państwowychcelów.Prócztegoupatrywanownimźródełwiększejlegitymizacji,
efektywnościiskutecznościpublicznejwładzy,budulcajejkapitałumoralnegooraz
solidaryzmuspołecznego−czegośnakształtpomysłunanowypodsystemwitalizujący
istniejącyustrój.Wprzeciwieństwiedokrajówzachodnioeuropejskichianglosaskich,
chodziłotakżeowzrostilościdóbrdostępnychdlaspołeczeństwa.Rzadkoinieoficjal-
nierozwijanoideęlokalizmujakojednązprzesłanekzastąpieniasystemusocjalistycz-
negodemokratycznymlubchociażbyprzekształceniagowhybrydęzawierającąele-
mentylokalnejdemokracji,lokalnejwłasnościprywatnejilokalnych,ajednocześnie
oddolnychprzedsięwzięć.Niemniejnawetoficjalnedążenialokalistyczneautomatycz-
niewiązałysięzróżnymi,niezawszesilnymiitransparentnymi,lecznegatywnymi
ocenamiaparatupaństwowego.Samorozważanie,czy,ajeślitak,tojakilokalizmjest
zasadnywsocjalizmie,kierowałomyśliwieluludzikuwnioskom,żepaństwomoże
byćzorganizowaneinaczejijednocześnielepiejdlaobywatela.Jakoskładniktego
lokalizmumożnatakżetraktowaćliczne,częstonieoficjalne,aczasemnawetniezgod-
nezprawem,lokalneformysamoorganizacjispołecznejigospodarczej,stanowiące
efektwtórnyniewydolnościorazszkodliwościsystemówpaństwowych.Pozatymi
głównymitrendaminalokalizmwsocjalizmieskładałysięteżinne,mniejszeelementy.
Zaliczyćdonichmożnatzw.wewnętrznąemigracjęczęścipolskiejinteligencji,mającą
miejscewlatach80.Polegałaonanazmianiemiejscazamieszkaniazszarejrzeczywi-
stościpolitycznej,społecznejiekonomicznejdużychmiast,przybrakumożliwości
wyjazduzagranicę,naniecoprzyjaźniejszeterenywiejskieikreowaniutam,wramach
lokalnychwspólnot,inicjatywalternatywnychwobecdążeńcentralnych(por.[Kuli-
gowski2003,s.17]).Uogólniając,możnastwierdzić,żelokalizmwwarunkachso-
cjalizmumiałwyraźnieinnycharakterniżwśrodowiskudemokratyczno-rynkowym
ibyłzjawiskiemoznaczniemniejszymzasięguspołecznym,politycznymiintelektual-
nym.
