Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Zarysproblematykibadawczej
licyposzcząwŚrodęPopielcowąiwWielkiPiątek,Japończycyjedząryż,
aEskimosisązmuszeniodżywiaćsięrybami,Francuzinatomiastdelektują
sięślimakami.To,jakludziejedząlubpiją,równieżkształtujetradycja,po‑
nieważczynnościtewniewielkimstopniumogąsięróżnićwposzczególnych
społeczeństwachikulturach.Świadczyotymzjawiskojedzeniarękamilubza
pomocąsztućcówbądźpałeczek,piciebezpośredniozeźródłalubużywanie
dotegocelunaczyń,charakterystycznewkręgu(dawnej)kulturyrosyjskiej
picieherbatyzespodkaizagryzaniecukrem(питьчайвприкуску)bądź
typowedlaAnglikówjedzeniezupybokiemłyżki,różnesposobykarmienia
piersiąitp.62.
Zaważnyczynnikwarunkującysytuacjęjedzeniauznajesiętakżesto‑
pieńwspólnotyjedzącychorazokolicznościczasoweiprzestrzenne(uczta
rytualna,domoweposiłkispożywanewgronierodzinyiprzyjaciół,posiłki
konsumowanepozadomem:wstołówkach,barachszybkiejobsługi,przyjęcia
ocharakterzeoficjalnymlubprywatnymorganizowanewlokalachgastrono‑
micznych,jedzenieipiciewtowarzystwielubwsamotności,przekąszaniena
siedzącoprzedtelewizoremalboteżnwbiegu”itd.).
Aktkonsumpcjiprzezpryzmatkomunikacji
Omawiającspołeczno-kulturowąrolęjedzenia,należyszczególniepod‑
kreślićjegointegracyjnąfunkcjęnapoziomiekomunikacji.Niebezpowodu
jedzenieokreślasięmianempierwotnegoiuniwersalnegojęzyka,poprzedza‑
jącegokomunikacjęwerbalną,któryumożliwiapowstanieelementarnejwięzi
ludzkiej:jedzenieofiarowanejakośrodekporozumieniajestbodajwewszyst‑
kichkulturachformąpowitaniaioznakągościnności63.
Jedzenierozumianełączniejakopokarm,ogólnyprocesodżywianiaijed‑
nostkowyaktkonsumpcjistanowizatemspecyficznyntekst”kultury.Według
słówBogusławaSkowronka,nigdyniejestononsemiotycznieobojętne,funk‑
cjonujezawszejakoelement,którycoś»komunikuje«”64.Obszarpokarmów
ikonsumpcjiwytworzyłswoistyniewerbalnykod65będącynośnikiemwielu
62Zob.A.Zwoliński:Mowaciała.Gesty,stroje,tatuaże,makijażłKraków2006,s.617.
63Zob.A.Wieczorkiewicz:Apetytturystył,s.273.
64B.Skowronek:Jedzeniejakotekstkultury.Zarysproblemu.nAnnalesUniversitatis
PaedagogicaeCracoviensis.StudiaHistoricolitteraria”2012,vol.12,s.281.
65Komunikacyjnefunkcjepotrawinapojów,aktukonsumpcjiorazpoczęstunkusą
przedmiotembadańsemiotyki.Wrosyjskiejliteraturzesemiologicznejdanasubdyscyplina
jestokreślanamianemгастика(gastyka).Zob.С.Т.Махлина:Семиотикакульту‑
рыповседневности.Санкт-nетербург2009,s.9.Dojejrozwojuprzyczyniłysięprace