Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Biologicznyikulturowywymiarjedzenia
23
czeńiwpisującsięwinnydyskurs”56.Wyglądciałaisylwetkę57odwieków
traktowanojakoistotneelementysemiotykispołeczno-kulturowej:poczę‑
ścizdradzająoneupodobaniakulinarne,alemogąrównieżdużopowiedzieć
opozycjispołecznej.Współczesnakulturamasowazjednejstronypropaguje
ideękultupanowanianadciałemwceluosiągnięciafiguryzgodnejzobowią‑
zującymikanonamipięknadziękistosowaniudietigłodówek,azdrugiej1
zapośrednictwemreklamyzachęcadonieskrępowanejkonsumpcji,wysyłając
dwasprzecznekomunikaty:jedzorazniejedz58.
Wartojednocześniezauważyć,żewodpowiednimstosunkudojedzenia
ujawniająsiępewnestereotypoweróżnicemiędzypłciami59.Powściągliwość,
powolnespożywanieniewielkichporcji,piciemałymiłyczkamizfiliżanki
lubkubkatocechyprzypisywaneraczejkobietom.Zkoleipospiesznejedze‑
niedużychporcjimięsaipiciezbutelkitraktujesięzwyklejakozachowania
bardziejtypowedlamężczyzn.Utrwalonekulturowostereotypypłcidotyczą‑
cekonsumpcjialkoholuodzwierciedlaleksyka.Szczególniebogatoprezentuje
sięwtymzakresiesłownictwopotocznestosowanenaokreśleniemężczyzn
nadużywającychalkoholu60,np.tankowiec(por.tankować),стакановец(por.
стаканить).Pijaństwozreguływartościowanejestnegatywnie,alezdarzają
sięteżokreśleniawyrażającetolerancyjnąwyrozumiałość,anawetpodziw.
Unikaniealkoholuprzezmężczyznwywołujenegatywnereakcje,najczęściej
drwinę,lekceważenieipolitowanie,nacowskazująwyrażeniapodważające
męskośćniepijących:pijejakpanienka,ssiejeszczecycka(wartoodnotować,
żepodobnychokreśleńniepoświadczająanalizowanerosyjskiesłownikipo‑
równań).
To,coludziejedzą(i/lubczegoniejedzą),jestwięcczęściowozdetermi‑
nowaneczynnikamispołecznymi,religijnymiikulturowymi,alewznacznym
stopniuzależytakżeodpołożeniageograficznegoiwarunkówklimatycznych.
Przykładowo:muzułmanieniejedząwieprzowinyiniepijąalkoholu61,kato‑
56K.Łeńska-Bąk:„Powiedzmi,cojesz,apowiemci,kimjesteś”.Wprowadzenie.W:
Pokarmyijedzeniewkulturzeł,s.11.
57Atrakcyjnywyglądorazobszarludzkiejseksualnościnierzadkowywołująskojarzenia
zesferąkonsumpcji,por.miłosneupojenie,schrupaćkogoś/аппетитнаядевушкаitp.Zob.
M.Karwatowska,J.Szpyra-Kozłowska:„Takwyglądasz,żemógłbymciędziśzjeść”,czyli
okomplementowaniu.W:Eaedem:Lingwistykapłci.Onaionwjęzykupolskim.Lublin2010,
s.209.
58Zob.Z.Melosik:Ideałszczupłegociała.Dyskursdietyijedzenia.W:Idem:Tożsa‑
mość,ciałoiwładzawkulturzeinstant.Kraków2010,s.59.
59Zob.K.Łeńska-Bąk:Opokarmach,smakachiutraconychznaczeniach.Historiakul‑
turysubspeciaeculinaria.Opole2010,s.58159.
60Zob.M.Karwatowska,J.Szpyra-Kozłowska:Nadużywaniealkoholuiabstynencja.
W:Eaedem:Lingwistykapłcił,s.1261128.
61Islamzakazujespożywaniapadliny,krwiimięsawieprzowegoorazpiciaalkoholu.
Zob.Obyczaje,języki,ludyświata.Red.B.Kaczorowski.Warszawa2007,s.501.
