Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Biologicznyikulturowywymiarjedzenia
21
jeżeliprzejadamsięzpowodułakomstwa,depresji,niepokoju,mojejedze‑
niemacharakterirracjonalny;jestszkodliweiniewspieramegofizycznego
ipsychicznegorozwoju.Odnosisiętodowszelkiejkonsumpcji,którejźródło
tkwiwłakomstwieimaobsesyjnycharakter”44.nNapełnianie”siebiejedze‑
niemstanowi,wedługFromma,archaicznąformęzawłaszczaniaiposiadania.
Wszakniktniemożepozbawićczłowiekatego,conpołknął”45.Awyszukane
jedzeniejestwtakimsamymstopniuproduktemrozwojukulturowego,jaksą
nimimuzykalubmalarstwo.Nicwięcdziwnego,żegastronomia46,czyliwie‑
dzaowszystkim,comazwiązekzczłowiekiemjakoistotąodżywiającąsię,
zostaławyniesionadorangisztuki:estetykażywienianierozerwalniewiąże
sięzesztukąkulinarną47.Pozatymmotywynpokarmowo-konsumpcyjne”są
stalewykorzystywanewtakichdziedzinachsztuki,jak:literatura,malarstwo,
fotografia,teatr,film,anawetpiosenkapoetycka48.nAlekoniecznośćodży‑
wianiajestteż1jakpodkreślaBartoszJastrzębski1żmudna.Jeśćtrzeba
1czysięchceczynie.Żebynieumrzeć.Codzienniepodejmowanyrytuał1
choćczasemzminimalizowanydozupełnieszczątkowychrozmiarów1mo‑
notonnyjakdorzucaniedopieca.Najpierwtrzebapomyśleć,cozjeść,potem
zjeść.Efektwsumiezawszepodobny:epifenomenwpostaciciepłaienergii.
Awszystkotozwieńczonemałowidowiskowymepilogiem[ł]”49.
44E.Fromm:Osztuceistnienia.Przeł.R.Saciuk.Warszawa1Wrocław1997,s.124.
45Frommpodkreśla,żetenwczesnytypposiadaniajestwyraźniedostrzegalnyunie‑
mowlątumieszczającychprzedmiotywustach.Możnasięwtymtakżedoszukiwaćjednego
zkorzenikanibalizmu.Wiara,żespożycieciałaczłowiekasilnegoiodważnegomożedaćsiłę,
stanowiłaarchaicznyekwiwalentpozyskaniasobieniewolnika.Zob.ibidem,s.125.
46Zob.A.Brillat-Savarin:FizjologiasmakualboMedytacjeogastronomiidoskonałej.
Przeł.J.Guze.Warszawa1997,s.18126,1671191.
47Wyrazykulinarny‘kucharski,związanyzprzyrządzaniempotraw,gastronomiczny’
orazgastronomiczny‘kulinarny,związanyzprzyrządzaniempotrawiżywieniem’sązwyk-
leużywanezamiennie.Zetymologicznegopunktuwidzeniapierwszyodsyładosytuacji
przyrządzaniajedzenia(łac.culīna‘kuchnia,jadło’),natomiastdrugiotwieraperspektywę
jegospożywania(gr.gaster‘żołądek,brzuch’).Zob.Wielkisłownikwyrazówobcych.Red.
A.Latusek.Warszawa2008,s.313,493.
48Por.przykładowo:K.Korowin:Зачайнымстолом(obrazolejnyz1888r.);S.I.Wit‑
kiewicz:nszkicebarowe”pt.Takjedzątamci,atakimsięprzypatrująci,Takżrąpodobno
wszyscy,gdyichniktniewidzi,Takpijekobietarasowaidobrzewychowana,Takpijemymy
(pastelez1926r.);L.Utiosow:Усамовара(fokstrotz1933r.dosłówimuzykiFannyGordon),
W.Wysocki:Однанаучнаязагадка,илиПочемуаборигенысъелиKука?(piosenkapoetycka
z1980r.);A.Pugaczowa:Ням-ням(piosenkaz1990r.dotekstuMargarityMarczukowej
iAleksandraJudowa);M.Bajor:ListdojedzącejEurydyki(piosenkadosłówJeremiegoPrzy‑
boryz2004r.);A.Andrus:PiłemwSpale,spałemwPile(piosenkaz2012r.);T.Kontny,
P.Zalewski:Bierzcieijedzcie(spektaklmuzycznyz2013r.),PodMocnymAniołem(filmna
motywachpowieściJerzegoPilchawreżyseriiWojciechaSmarzowskiegoz2014r.).
49B.Jastrzębski:Ciałowstrukturzecodzienności.W:Doświadczane,opisywane,sym‑
boliczne.Ciałowdyskursachkulturowych.Red.K.Łeńska-Bąk,M.Sztandara.Opole
2008,s.430.
