Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zagadnienietoprowadzirozważaniawkierunkuujęćekonomiinormatyw-
nej.Ocenazmianzwiązanychztransformacjąmożebyćdokonywanawedług
krótkookresowychkryteriówutylitarnych(np.wpływudanejzmianynawzrost
gospodarczy),kryteriówzwiązanychzkoncepcjądługookresowego,stabilnego
izrównoważonegorozwojugospodarkiorazwedługspecyficznychkryteriów
wyprowadzanychzzałożonegozgórypożądanegokształtuładugospodarczego.
Wkażdymztakichprzypadkówtransformacjęgospodarczątraktujesięjako
specyficznyrodzajpolitykigospodarczejpaństwa,którejskutecznośćmoże
podlegaćocenie.Niechodzituwyłącznieoczystoprakseologicznąocenęsku-
tecznościdziałań,trzebabowiemnietylkouwzględnićtesytuacje,kiedypańst-
wodeklarujeiświadomierealizujepewienmodeltransformacji,aleitakżete,
wktórychświadomiesąrealizowanetylkopewneelementytejpolityki,innezaś
zmianysądokonywanemimowolnie(niekiedywbrewintencjompaństwa),
ajeszczeinnestanowiąobszarzaniechań(znów–zamierzonychbądźmimo-
wolnych).
Szerokiprzeglądróżnychformporządkugospodarczegoprzedstawił
T.T.Kaczmarek
15.Zgodniezjegoujęciemdanyporządekgospodarczymoże
zostaćjednoznacznieokreślonypoprzezodniesieniedo:
–kwestiiplanowania(awistociedorelacjinpaństwo-gospodarka”),
–dominującegotypuwłasności,
–typowejformyorganizacyjnejprzedsiębiorstw,
–formrynkuiwynikającychznichsposobówustalaniacen,
–formpieniądza.
Wydajesię,żewtympunkcierozważańcelowebędzieokreślenie,jaką
wizjęładugospodarczegouważasięzaspełniającąwiązaneztransformacją
gospodarcząoczekiwania.Pozwolitobowiemukierunkowaćdalszytokrozu-
mowania.Zanimzatemzostanąomówionepodstawowedlaujęćnormatywnych
kwestiecelówtransformacjigospodarczej,należyprzyjąć,że–wmniemaniu
autora-napożądanykształtładugospodarczego,którymiałbypowstaćwwy-
nikuprzemiantransformacyjnych,składasięwielezałożeńdającychsię
wprawdzieuzasadniać,leczwprezentowanymkontekściemającycharbitralny
charakter.
Zatemcharakterrelacjinpaństwo-gospodarka”powinienbyćokreślony
przezkoncepcjęspołecznejgospodarkirynkowejwjejpierwotnym,ordo-
liberalnymwydaniu.Własnośćczynnikówprodukcjipowinnabyćprywatna,
aograniczenieprawwłasnościmożewynikaćwyłączniezegzekwowaniaza-
sadyrównościpodmiotówwobecprawairównościszansjednostek.Wśród
formprzedsiębiorstwpowinnydominowaćspółkikapitałoweicywilneoraz
osobyfizycznepodejmującedziałalnośćgospodarcząnawłasnyrachunek.
Przedsiębiorstwasektorawłasnościpublicznejiprzedsiębiorstwamunicypalne
15Por.T.T.Kaczmarek:Zasadyporządkuwgospodarcerynkowej.Difin,Warszawa2004,s.61-64.
17
