Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wprowadzenie
czeństwo,formułowaniekoncepcji,programówiwizjipolitykizagranicznej,rolę
wybitnychjednostekorazjakośćsłużbyzagranicznej.
Postrzeganieprzezelityrządzące,mediaczyspołeczeństwodanegopaństwa
innychuczestnikówstosunkówmiędzynarodowychjestuzależnioneodwielu
czynników,zktórychzanajważniejszemożnauznać:tradycjęhistoryczną,po-
ziomwykształceniaorazdominującewspołeczeństwieideologieiprzekonania
religijne.Niezwykleistotnesąwtejmateriidoświadczeniahistoryczne,rzutujące
nasposóbrozumieniawłasnychinteresównarodowychipaństwowych.Tego
typumotywacje,mająceźródłowdotychczasowychrelacjachwłasnegonarodu
czypaństwazinnymipaństwami,mogąutrudniaćprowadzenieracjonalnej
politykizagranicznej(zwłaszczajeśliwspomnianerelacjebyływprzeszłości
konfliktowe)65.
Formułowaniewizji,koncepcjiiprogramówpolitykizagranicznejmarównież
znaczeniedlapraktycznejjejrealizacji.Jednakżekoncepcja,czyliogólnyplan
działania,zazwyczajniejestwpełniujawniana,awjejmiejsceopiniapubliczna
poznajedoktrynępolitykizagranicznej,którejkonkretyzacjąjestprogramokreśla-
jącykierunek,środkiimetodydziałaniapolitykizagranicznej
66
.Problematyczną
dlapaństwajestsytuacjatzw.Πsporuogeneralia”
,czylikonfliktusiłpolitycznych
narosłegowokółpodstawowychcelówikierunkówpolitykizagranicznej
67
.Wydaje
się,iżtakasytuacjanajczęściejzdarzasięwpaństwachrządzonychautorytarnie,
wktórychcyklicznieorganizowanewyborynieumożliwiająredefiniowania
podstawowychkierunkówpolityki,równieżzewnętrznej.RyszardZiębazwraca
równieżuwagę,iż:
Koncepcjepolitykizagranicznejstanowiąbardzoważne,najbliższeprowadzonej
polityce,jejuwarunkowaniasubiektywne.Zmianyiewolucjakoncepcji,zwłaszcza
tejuznawanejzaobowiązującą,najszybciejznajdująodzwierciedleniewdecyzjach
idziałaniachpaństwanaareniemiędzynarodowej68.
Niebezznaczeniadlarealizacjipolitykizagranicznejjestrolawybitnych
jednostek(najczęściejszefówpaństwlubrządówczyteżministrówsprawza-
granicznych)orazjakośćiaktywnośćdyplomacji.Ważnejest,abyosobytemiały
dostateczniesilnąpozycjęwstrukturachpaństwowychipotrafiłydoswojejwizji
przekonaćnietylkowiększośćparlamentarną,alerównieżspołeczeństwo,ito
wszerszejperspektywieczasowej69.
Większośćautorówpodkreśla,żewśródobiektywnychwyznacznikówze-
wnętrznychpolitykizagranicznejnajważniejszeznaczenieposiadaewolucja
65E.Zięba,op.cit.,s.26-27.
66Ibidem,s.27.
67Ibidem,s.28.
68Ibidem.
69E.Cziomer,Politykazagraniczna…,s.111.
