Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
19
wejmożestanowićpoważnewyzwaniewrelacjachbilateralnychzpaństwem-
-ojczyznąowejmniejszości58.
Wewspółczesnychstosunkachmiędzynarodowychcorazwiększąrolęwokre-
ślaniupozycjipaństwaodgrywajegopotencjałekonomicznyoraznaukowo-
-techniczny.Rozwiniętagospodarka,opartananowoczesnychtechnologiach,
zdolnajestdokonkurowanianaświatowychrynkach.WymagatojednakΠdużej
otwartościwstosunkudootoczeniazewnętrznego,ponieważwszelkiemetody
autarkiczneprowadządozastoju,awkonsekwencjidoizolacji(ł)”59.
RyszardZiębazauważa,żeΠzracjitego,iżpaństwojestpodmiotemprowa-
dzącympolitykęzagraniczną,bardzoważneuwarunkowaniadlatejpolityki
stwarzacharakteristrukturajegosystemuspołeczno-politycznego”
60
.Wtym
kontekścieistotneznaczenieposiadajązwłaszcza:systemorganizacjiorganów
państwowych,wtymmechanizminstytucjonalnypolitykizagranicznej,struktura
państwa(państwounitarnelubfederacyjne),zakresswobódiprawobywateli,
funkcjonującewpaństwiepartiepolityczne,grupynacisku,elitypolityczneoraz
rolaopiniipublicznej.Wspomnianyautorzwracauwagęnato,iż:
Wsystemiedemokratycznymszerokiekręgispołecznemająwpływnawspółokre-
ślanieprogramówpolitykizagranicznej,atakżenakontrolęichrealizacji.Natomiast
wpaństwachrządzonychautorytarnieprzezwąskiegrupypolitycznelubteżprzez
oligarchie(np.wielkiegokapitału),politykazagranicznapaństwaniereprezentuje
interesówcałegospołeczeństwa;zregułyrealizowanajestprzezstronniczodobierane
kadryipozostajepozakontroląspołeczną61.
Charaktersystemupolitycznegopaństwamożemiećzatemwpływnaprze-
widywalnośćjegopolitykizagranicznej.Państwaautorytarnierządzonezreguły
ignorująnormyprawamiędzynarodowego
62
.PonadtoΠwszelkiereżymynie-
demokratyczneibiurokratyczno-autorytarneprowadządojej[politykizagra-
nicznej–przyp.autora]nadmiernejcentralizacji,awkonsekwencjitakżeniskiej
efektywności”
63
.Nadmiernieoptymistycznejestjednakprzekonaniezwolenników
neoliberalnegonurtuwnauceostosunkachmiędzynarodowych,iżΠpaństwade-
mokratyczneniewalcząprzeciwkosobie,aposzerzaniedemokracjiwsystemach
politycznychpaństwprzyczyniasiędobudowaniademokratycznejstrefypokoju”
64
.
Spośródsubiektywnychwyznacznikówwewnętrznychpolitykizagranicznej
wartowymienić:percepcjęśrodowiskamiędzynarodowegoprzezelityispołe-
58E.Cziomer,Politykazagraniczna…,s.109,Por
.Z.J.Pietraś,op.cit.,s.57.
59E.Cziomer,Politykazagraniczna…,s.110.
60R.Zięba,op.cit.,s.24.
61Ibidem,s.25.
62Ibidem.
63E.Cziomer,Politykazagraniczna…,s.110.
64R.Zięba,op.cit.,s.25.
