Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
gencja,mieszkańcygalicyjskiegosztetł,polsko-żydowskieśrodowiskaliterackie
iartystyczneczypublicznośćteatralna.
Studiażydowskie
Reorientację,októrejmowa,wswejświetnejiinspirującejpracyHowJewishis
JewishHistory?4MosheRosmanprzedstawiajakoukształtowaniesięnowejdo-
minującejnarracjiżydowskiejhistorii-narracjiwielokulturowości(metahisto-
riiwielokulturowości).Rewidujeonawsposóbzasadniczydawniejszedogmaty
dotyczącecharakterużydowskiejkultury:dogmatautonomii,dogmattransgeo-
graficznościidogmatjedności.Wodpowiedzinaponowoczesnąwielokulturową
wrażliwośćwprowadzanamiejscewcześniejszych-odsuwanychiwypieranych
-nowydogmat,któryRosmanformułujenastępująco:nlokalnykontekstzawsze
określałżydowskąkulturęitożsamość[...]każdażydowskaspołecznośćbyłaprze-
plecionazdominującąkulturąispołeczeństwem,wśródktóregobyłaosadzona”5.
Inspiracjędlatychrewizjonistycznychpoczynaństanowiłymetodologicz-
neimpulsypłynącezwieluźródeł,sąwśródnich:kulturowestudiażydowskie6,
postmodernistycznaantropologia,badanianadmultikulturowościąiglobaliza-
cją,krytykapostkolonialna,studianadtopografiamiżydowskimi,żydowskągeo-
grafiąiprzestrzenią7czypostmodernistycznahistoriografia8.Ichsynergicznym
rezultatemokazałysięrozmaiteprzedsięwzięciazmierzającezarównodostwo-
rzenianowejhistoriikulturyżydowskiej,jakinowegoteoretycznegoujęciarelacji
pomiędzyniąakulturaminieżydowskimi,falabadańnaddiasporą,akulturacją,
transkulturowością,kulturowymitransferamiiprocesamihybrydyzacjistudio-
wanymizarównowperspektywiehistorycznej,jakiwspółczesnej.
Wważnychpracachodwołującychsiędotegonowegoparadygmatu,takichna
przykładjakzbiorowytomCulturesoftheJews.ANewHistory9,zainteresowanie
autorównieskupiasięwyłącznienadekretowaniuodrębnościżydowskiejkultury,
jejautentyczności,autonomiiczywłasnejdynamiki,leczrównieżnaujawnianiu
4
Odwołujęsięwtymmiejscudooryginalnegotytułupracy,którysygnalizujeproblemy
heterogenicznościorazzwiązkówhistoriiikulturyżydowskiejzrozmaitymilokalnymikontekstami.
ZaproponowanyprzezAgnieszkęJagodzińskątytułpolskiegoprzekładu-Jakpisaćhistorię
żydowską?-wydobywanatomiastnapierwszyplanogólnieujętesprawywarsztatuhistoryka.
5
M.Rosman,Jakpisaćhistoriężydowską?Przeł.A.Jagodzińska,Wrocław2011,s.32.
6
Ożydowskichstudiachkulturowychzob.D.Boyarin,J.Boyarin,Introduction/SoWhat’s
New?[w:]JewsandOtherDiferences.TeNewJewishCulturalStudies.Eds.J.Boyarin,D.Boyarin,
Minneapolis1997;S.J.Bronner,TeChutzpahofJewishCulturalStudies,nJewishCulturalStudies”
,
t.1:Jewishness:Expression,Identity,andRepresentation,Oxford2008.
7
Zob.JewishTopographies.VisionsofSpace,TraditionsofPlace.Eds.J.Brauch,A.Lipphardt,
A.Nocke,Aldershot2008.
8
Zob.M.Rosman,HowJewishIsJewishHistory?,Oxford2007.
9
CulturesoftheJews.ANewHistory.Ed.D.Biale,NewYork2002.
