Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
u…piszęnaBabilon/doJeruzalem”
45
sensumetafizycznego3).Tu,wtejkonkretnejchwili(hicetnunc),
kiedyobjawiłasięnamperspektywaOcalenia,rozumiemynagle,
metafizykapoprzedzapolitykę.Politycznyaktodzyskaniaojczyznyob-
jawiaswójwistociemetafizycznycharakterodzyskanaPolskanie
możebowiembyćPolskąnkupiecką”,hołdującąideologiinrealnej”,
scjentystycznej,pozytywistycznejetc.,alebędzietoPolskanprzemie-
nionychkołodziejów”,kraina,gdzietranscendencjaspotykasięzim-
manencjąiprzenikają,przekraczającporządekdziejowyiwracając
dorajskiegostanusprzedupadku(PolskiinCzłowieka”4):nIbyła
3Tzw.machinazpoetykklasycystycznych.
4Norwidowskiczłowiekzawszejestosobnąistotą,njednostką”,aleniewol-
nojegoczłowieczeństwaująćwizolacji,bojestonoorganiczniepołączonezczło-
wieczeństwemBoga-człowieka,którynzstąpsamnadno./Zawładnął,niejak
króleiuczeniwładną”[NPW
,III,587].Dziękiowemuzstąpieniu(nOgółstał
się”,wszystkosięprzeobraziło:nZmienioneniebiosa,ziemiaodmieniona,/Nie
samaBoskośćLudzkośćludziomobjawiona”[tamże].Ztegoważnegofrag-
mentuzRzeczyowolnościsłowawynikawięc,żeniesposóbbyćautentycznie
Człowiekiempozauświadomionąrelacjązboskością,botodopieroBóg,zstępu-
jącnaziemię(byłotozdarzenienjednorazowe”,historyczne),dałnamwzorzec
człowieczeństwa(nNie!Odtądjestrzeczświatunieznanastaremu:/Punkt-
wyjścia,szlakisiła,iwiadomośćczemu”[tamże]).DziękiwcieleniuSłowakażdy
indywidualnyżyciorys(np.samegoNorwida,aleteżSocratesa)dajesięinterpre-
towaćzperspektywysacrum(nPrzyszłanareszciechwilaciszyuroczystej/Stało
sięmiędzyludziwszedłMISTRZ-WIEKUISTY,/Idohistorii,którawielkich
zdarzeńczeka,/Dołączyłbijografiękażdegoczłowieka;/DoEpokidzieńkażdy,
każdądniagodzinę[...]”[tamże,586–587,wyróżnieniemoje,A.v.N.].Bycie
nCzłowiekiem”jestwięcrównoznaczneznaśladowaniemnpierwowzoru”,rzecz
jasnawsensieontologicznym,niechodzituochronologię.NarodzinyChrystusa
przypadłypośmierciSokratesa,aletojednakMękaPańskajestnpierwowzorem”
kaźnigreckiegomędrca.Powstajetuoczywistyproblem,boSokratesowopodo-
bieństwodonpierwowzoru”mógłconajwyżejprzeczuć.Zpodobnąsytuacjąma-
mydoczynieniawQuidamie.TodopieroOgrodnikobjawialudowiofiarnąistotę
śmiercisynaAleksandrazEpiru(októrejsammłodzieniecniewiedział:nIrzekł:
‘Natargukonaćjakwojczyźnie/Konaćwyśmiewasięzsiebieironia,.”
[NPWIII,211]):nOgrodniktylko,obecnytejsprawie,/Wyciągnąłrękęirzekł:
‘Błogosławię/Duszytwejawy!Coznaczyskonanie/Młodzieńcatego,kiedyś
siędowiecie–/KtórzyjesteścieślepiKainanie,/Rozbijającybraterstwonaświe-
cie”[NPWIII,212](npierwowzorem”owegoogrodnikajestChrystus,który
wtakiejpostacipokazałsięMariiMagdaleniepozmartwychwstaniukontekst
ten[nhistoriaświęta”]nasuwamyśl,żenieświadomaofiaranAleksandrasyna”
niebyładaremna).Okazujesięjednak,żeiponuroczystejchwili”wcieleniaSłowa,