Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ArentvanNieukerken
„PISZĘNABABILON/DOJERUZALEM”
–POLSKIROMANTYZM:POEZJASYNÓW
OSIEROCONYCHWSILEWIEKUWOBEC
POEZJISIEROT-POGROBOWCÓW
Romantyk,chcącodzyskaćutraconąwięźzsacrum,wyruszawpo-
dróż–nałonoprzyrody,dodalekichkrajów,wminioneczasy.Sta-
jesięwędrownikiemlubpielgrzymem.Kanonicznymprzykładem
takiejwędrówkiegzystencjalnejsąopisanewThePreludewędrówki
WordsworthapogórachAngliiiWalii,zakończonewielkąwizjąna
górzeSnowdon,dającąpoeciewglądwtranscendentnąistotębytu,
ipodróżnaKrym,którąMickiewiczopisałwSonetachkrymskich(tu
wszystkietrzypostaciromantycznegoQuestsięłączą).Podobną
funkcjęmająopisylitewskichkrajobrazówwPanuTadeuszu,aczkol-
wiekMickiewiczwtejostatniejklasycznejepopeiliteraturyeuropej-
skiej(skądinądpoematprzekraczaiprzeobrażajużtętradycję)
obecnyjesttylkoimplicite,jakopielgrzym,któryznparyskiegobru-
ku”wyruszadoswojejmałejojczyzny,gdzienszuka[...]tylkocienia
ipogody,/Wiekidzieciństwa,domowezagrody”[MD,379]1.Posta-
wanajważniejszegopolskiegoromantykaróżnisięprzytymodogól-
nychwzoróweuropejskiegoromantyzmu.Każdyromantykusiłuje
odzyskaćnojczyznę”,alewpolskimkontekściepojęcienojczyzny”
nabierawiększejgęstości.Metafizykaidzietuwparzezpolityką.
nRozebrana”Polskabędzieznówcałością,zostanieo-calona.Rein-
tegracjaświatawydziedziczeniaiwygnania(statusemigrantajest
szczególnąodmianąkatastrofyegzystencjalnej)jestmożliwatylkoza
pośrednictwemncudu”(nJakmniedzieckodozdrowiapowróciłaś
cudem[...]TaknaspowróciszcudemnaOjczyznyłono”[MDIV
,9].
1CytujęnapodstawiewydaniaAdamMickiewicz,Dzieła,Warszawa1955,
[MD].
