Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Historyczneprzykładynaruszaniazasadprawnych...
tradycyjnychzasadprawnychrządzącychdepozytemnieprawidłowym
przedstawimyizilustrujemynatrzechróżnychprzykładachhistorycznych:
światagrecko-rzymskiego,śródziemnomorskichmiasthandlowychpóźnego
średniowieczaipoczątkówrenesansuwreszcieprzywołamypojawienie
siępierwszychważnychbankówpaństwowychnapoczątkusiedemnastego
wieku.Cowięcej,ewolucjabankowościwtychtrzechodrębnychsytuacjach
historycznychprzyniosławznacznejmierzetakiesamecharakterystyczne
wyniki.Każdaznichpokazujebowiem,żegdynaruszasiętradycyjnezasa-
dyprawne,topojawiająsięszkodliweskutkinietylkowpostacibankruc-
twabanków,aletakżegłębokichkryzysówfinansowychiekonomicznych.
Wprzedstawionychniżejprzykładachhistorycznychpopełniasiętakie
sameoszustwa,któremajątakiesame,typoweetapyinastępstwa,orazpo-
dejmujesiętakiesamenieudanepróbyegzekwowaniatradycyjnychzasad
bezpiecznegoprzechowywania.Nieuchronneteżtakiesameszkodliwe
skutki,acałytenprocespowtarzasięwciążnanowopodzieńdzisiejszy
.
Zbadajmyzatemhistoryczneprzykładynaruszaniazasadprawnychiwspół-
udziałuwładzwoszustwachinadużyciachbankowych.
2.BankowośćwGrecjiiRzymie
WstarożytnejGrecjiświątyniepełniłyfunkcjębanków,pożyczającpie-
niądzeindywidualnymosobomimonarchom.Zewzględówreligijnych
świątynieuważanozanietykalne,toteżstałysięstosunkowobezpiecznym
azylemdlapieniądza.Miałynadodatekwłasnąmilicjęzapewniającąim
obronę,aichbogactwobudziłozaufaniedeponentów
.Zpunktuwidze-
niafinansówdonajważniejszychświątyńgreckichzaliczałysięświątynia
ApollonawDelfach,ArtemidywEfezieiHerywSamos.
Trapezitei,czyligreccybankierzy
Dysponujemynaszczęściepewnymimateriałamiźródłowyminate-
matbankowościwGrecji.Pierwszymibyćmożenajważniejszymznich
jestdziełozatytułowaneTrapezitica4,napisaneprzezIsokratesaokoło
taprzeniosłasięrównieżdoEgiptu,astamtądpóźniejdoświatastarożytnejGrecji
(JoaquinTrigoPortela,Historiadelabanca,rozdz.3Enciclopediaprácticadelabanca,
EditorialPlaneta,Barcelona1989,t.6,zwł.s.234–237).
4RaymonddeRooverwskazuje,żedzisiejszesłowoDbankier”powstałoweFlo-
rencji,gdziebankierównazywanobanchierialbotavolieri,ponieważpracując,siedzieli
przyławce(bancho)lubstole(tavola).Tasamalogikakryłasięrównieżzaterminologią
stosowanąwstarożytnejGrecji,gdziebankierównazywanotrapezitei,ponieważpraco-
waliprzytrapeza,czylistole.DlategowłaśniemowaIsokratesaObankowościznanajest
podtradycyjnymtytułemTrapezitica;zob.RaymonddeRoover,TheRiseandDecline
oftheMediciBank,1397–1494,HarvardUniversityPress,Cambridge(Massachusetts)
1963.WielkiDiegodeCovarrubiasyLeyvapisze,żeDwynagrodzeniepłaconemakle-