Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
AndrzejMarzec
tłoka6.Tagotyckapieczęćwyglądaniemalsymbolicznieodciśniętanadyplo-
miemiejskimz1772r.,czyliwroku,odktóregoOświęcimnaponadstolat
stałsięczęściąhabsburskiejmonarchii(il.1)7.
Drugaśredniowiecznapieczęćnależaładosąduławniczego.Jestmniej-
sza(ok.30mmśrednicy)odwyżejopisanej.Ojejśredniowiecznejgenezie
świadczyćmoże,oprócznapisuotokowego,takżesposóbprezentacjigodła
herbowego,ponieważwieżaidwapółorłyzostałyumieszczonewtzw.ry-
bimpęcherzu,motywieczęstostosowanymwsfragistycepiętnastowiecz-
nej.Napiswykonanygotyckąminuskułąbrzmi:S(IGILLUM).IURATORUM
OSSUIANC:IENSIS(il.2).
Pieczęćtaznanajestzartefaktównowożytnych.Byłaonapodobniejak
pieczęćradzieckaOświęcimiaużywanajeszczewXVIIw.,np.w1657r.8
WepocenowożytnejwOświęcimiuwykonanojeszczekilkatłokówpie-
czętnych,którebyływykorzystywaneprzezmiejskiewładzewstuleciach
XVI-XVIII.Nawszystkichznajdowałsięzawszetensamniezmiennymo-
tywwieżyidwóchorłów.Radamiasta,najpóźniejwdrugiejpołowieXVIw.,
dysponowałanowąmniejsząpieczęcią(ok.22mmśrednicy).Herbotoczony
jesttunapisemumieszczonymnawstędze,którejkońceodwijająsięfanta-
zyjnienazewnątrz,nawysokościczubkaherbowejwieży,zajmującejcen-
tralnemiejscenapieczęci.Napiswykonanykapitałąhumanistycznąbrzmi:
S(IGILLVM)CONSVLVMOSVACIMIENSI.Pieczęćtabyładługowużytku,
przynajmniejoddrugiejpołowyXVIw.dodrugiejpołowyXVIIw.,iczęsto
zniejkorzystano9.Możnająznaleźćwwieluodciskachwksięgachgrodzkich
oświęcimskich(il.3)10.
OkołopołowyXVIIw.powstałanowapieczęćmiejska,którazczasem
zastąpiłatłokrenesansowy.Trudnopowiedzieć,dlaczegopodjętodecyzję
ozmianietłoka,ponieważnowapieczęćbyłazdecydowaniegorszapodwzglę-
demestetycznymodswejrenesansowejpoprzedniczki.Wyobrażenieherbu
jestplastyczniebardzoprymitywne.Napiswotokubrzmi:SIGILLUMCON-
SULAREOSVECIMENSE.Wartojednakzaznaczyć,żewdotychczasowejli-
teraturzenowąpieczęćuważanozawytwórosiemnastowiecznyitozdrugiej
połowytegostulecia,atymczasemnapewnopojawiłasięonajużw1653r.
ibyłaużywanadolatsiedemdziesiątychXVIIIw.(il.4)11.
Ostatniaseriapieczęcimiejskichzwyobrażeniemherbupochodzi
zXVIIIw.iskładasięzdwóchsigillów:większejpieczęciradzieckiejimniej-
szej.Mniejszamawotokunapis:SIGILLUMOFFICIICONSULARISOSVIE-
6AMO,Fond140,opis1,sprawa218,k.65.
7AMO,Fond140,opis1,sprawa222,k.220.
8AMO,Fond140,opis1,sprawa221,k.302.
9Pieczęćtazostałaużytajeszczew1660r.,ANK,Variacivitates,sygn.29/121/272,
s.1255.
10WsamejtylkoksiędzegrodzkiejoświęcimskiejzprzełomuXVIiXVIIw.możnaznaleźć
przynajmniej14papierowychodcisków,ANK,GO,rps237,s.154,211,276,381,804,
822,873,875,908,941,1027,1111,1167,1171.
11AMO,Fond140,opis1,sprawa221,k.219;sprawa222,k.56,230,243.
