Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jegopoznaniaiprzeżywania.Rozmowaodzielesztukipowinnaodbywaćsię
wówczas,gdyodbiorcapozostajeznimwbezpośrednimkontakcie.
Udostępnianieiuprzystępnianieprowadzidoupowszechnianiasztuki,czyli
zainteresowaniasztukąiwłączeniajejwżycieszerokiegokręguspołeczeństwa.
NKulturaestetycznaspołeczeństwazależynietylkoodtego,czydanynaródwy-
łoniłzsiebiewybitnychartystów,wielkichtwórców,leczniemniejodtego,czy
ichdzieławdanymnarodzieiwśródludzinacałymświecieznalazłyoddźwięk,
czyzaistniałoinadaltrwazapotrzebowanienatedzieła,czypomagająoneżyć
iradowaćsiężyciemkażdemuczłowiekowi”(tamże,s.119).
ZaistotnedlarozwojuczłowiekauważałSzumanzarównorecepcjędziełsztu-
ki,jakitworzenie,takżenieprofesjonalne.Twórczośćamatorskapozwala–jego
zdaniem–naprzeżyciowepoznanieaktutwórczego.Zrozważaniamitymiłączył
myślomożliwościtwórczegodziałaniawróżnychdziedzinach,nietylkotychzare-
zerwowanychdlawielkiejsztuki.Myśltajestbliskapóźniejszymrozważaniom
AbrahamaMaslowa(1978)natematpojmowaniatwórczościwkontekściesamo-
realizacji.Zgodnieztąideą,każdedziałanie(imalowanieobrazu,igotowanie
obiadu)możebyćtwórczezpunktuwidzeniapodmiotu.RozważaniaSzumanana
tematwartościróżnychdziełsztukiwrozwojudzieckaidorosłegozostałyzebrane
wpracyOsztuceiwychowaniuestetycznym(1969a),któramiałakilkawydań.Pi-
sałwniejooglądaniuiprzeżywaniuobrazów(odLeonardadaVincipoPaula
Klee),osłuchaniuiprzeżywaniumuzyki(Bacha,Beethovena,Chopina),orecepcji
bajek,poezji,ospecyficeutworówfilmowychispektakliteatralnych.Wdzieletym
przedstawiłrównieżswojezapatrywanianaistotęsztuki:NSztukasłużyludzkości
wogóle,ażywiołpięknajestpotrzebnyczłowiekowikażdemu,jestpodstawowym
czynnikiempełnegoiharmonijnegorozwojukażdejjaźniikażdejwarstwyspo-
łecznej”.Tuzaprezentowałteżswojepoglądynawychowanieprzezsztukę:wycho-
wanieodbiorcówsztukiorazwychowanieprzeztwórczośćwłasną.
ZdaniemSzumana,dziełasztukiprzekazująpodstawoweprawdyoświecie:
przezwyciężaniezłaprzezdobro,głupotyprzezmądrość,podłościprzezszlachet-
ność,egoizmuprzezto,coponadindywidualne,przedawnionegoprzezto,code-
cydujeopostępie.Dziełapozwalajązatemczłowiekowizrozumiećświat,atakże
siebiesamego(tamże).SztukaNwszechstronnierozwijaikształtujeczłowieka”,pi-
sałSzumanwznaczącozatytułowanejpracySztukawzbogacaipogłębiaczłowieka
(1956).Tamrównieżzwracałuwagęnarolęsztukiwbudzeniusumienia,sztuka
uczybowiemodrzucaniatego,cozłe,aprzyjmowaniatego,codobre,szlachetne.
Dziełasztukiodgrywająniebagatelnąrolęwrozwojupoznawczymiemocjonal-
nym,gdyżukazująświatwnowymświetleorazwzbudzająnowe,świeżeibardzo
rozmaiteprzeżycia.StwierdzeniateprzywołująrozważaniaPaulaRicoeura(1989)
dotyczącerozumieniatekstówliterackich:czytelnikodnajdujewdziełachnowe
XXX
