Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
niezłe,niedającesięniczymusprawiedliwić
16.JakpiszeBankowicz,nprzewrót
stanowidrastycznezłamanieprawa,pokazujeijednocześnieuczy,jakosiągać
najwyższecelewsposóbpozaprawny”
17.Pomimotoniektórzyautorzyodwołują
sięwswoichrozważaniachdoraisond’étatjakoczynnikauzasadniającegoza-
machstanu.MarcinKonarskistoinastanowisku,żekażdyprzewrótpowodowa-
nyjestfaktycznąlubpozorną(stworzonądlapotrzebusprawiedliwienia
zamachu)racjąstanu
18.Należyzatemzdefiniowaćtopojęcie.MichaelFoucault,
analizującrozważaniafilozofówibadaczyżyjącychwXVIiXVIIwieku,do-
chodzidowniosku,iżjesttowszystko,coniezbędneiwystarczającedozapew-
nieniapaństwuintegralnościwkażdymobszarzejegodziałalności.Stanowi
wyrazdziałań,któremusząbyćpodjętewceluprzetrwaniapaństwa,aniejego
ewolucji.Częstodopuszczaodstąpienieodistniejącychpraw,niepowinnankie-
rowaćzpomocąpraw”,lecznkierowaćsamymiprawamitak,bysłużyłypań-
stwuwstanie,wjakimsięaktualnieznajduje”
19.Zatem,wedługFoucaulta,
przewrótniejestzaprzeczeniemraisond’état,araczejpewnymsposobemjej
manifestowania.nZamachstanuwiążesięzużyciemprzemocy.Ajakożenie
jestonniczyminnym,jaktylkopewnymsposobemprzejawianiasięracjistanu,
widaćwyraźnie,że–przynajmniejwtymkontekście–niezachodziżadna
sprzecznośćmiędzyprzemocąarozumem.Możnawręczpowiedzieć,że
wpewnymsensieprzemocpaństwajesttylkogwałtownąmanifestacjąjegoro-
zumności,jegoracji(ł).Racjastanupełnirolępasterzawybranych,dokonuje
wykluczenia,składajednostkiwofierzewimięwszystkich,wimiępaństwa”
20.
Podsumowującrozważanianatematdefinicjizamachustanunależystwier-
dzić,żeposzczególniautorzykładąnacisknaróżneaspektytegozjawiska,naj-
częściejwskazującjednak,żeprzewrótdokonywanyjestprzezpewnągrupę
ludziwceluobaleniaistniejącejwładzywykonawczejizastąpieniejejinną.Nie
macharakteruoddolnegoiniewymagapowszechnejmobilizacjimas.Niepro-
wadzirównieżdozniszczenialubcałkowitejzmianyobecnegosystemupoli-
tycznegopaństwa,alejegoskutkiograniczonesąwyłączniedowymiany
wramachelityrządzącej.Współcześniezamachstanurozumiesięjakonzapla-
nowaneizorganizowanenagłeobalenieistniejącejwładzypolitycznej
zpogwałceniemobowiązującychzasadprawnychikonstytucyjnych,któremu
–––
–––
–––
–––
–––
16M.Bankowicz,Zamachstanu.Studium…,s.27.
17Tamże,s.42.
18M.Konarski,Legalsecurity…,dz.cyt.,s.34.
19M.Foucault,Bezpieczeństwo,terytorium,populacja,WydawnictwoNaukowePWN,War-
szawa2010,s.261–262,266–267.
20Tamże,s.269–270.Szerzejoracjistanuzob.E.Olszewski(red.),Racjastanu.Historia,
teoria,współczesność,UMCS,Lublin1989.
14
