Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
Dziewczynazperłą(1664).DramatobyczajowyPeteraWebbera(2003)
podtymsamymtytułem,zrealizowanywedługpowieściTracyChe-
valier,tohistoriarelacjimalarzaiwspomagającejgosłużącej-model-
ki.Fabułaprodukcjinieznajdujeoparciawźródłach,scenografiajuż
tak.Wfilmieoglądamydomipracownięmistrza,wnętrzaodtworzo-
nezpietyzmem,równieżwnawiązaniudoobrazuAlegoriamalar-
stwa.Najegopodstawiezrekonstruowanopokój,wktórymfilmowy
Vermeermalujeportret.PojawiającysięwDziewczyniezperłąaktorzy
-kobiety,mężczyźniidzieciprezentująsięadekwatniedoepoki,jed-
nakwątekplatonicznegoromansumiędzyVermeeremapozującąmu
Grietodpowiadaraczejwymogomwspółczesnegowidzaniżrealiom
historycznym.TimEdensorzwracauwagę,żejesttotypowyzabieg
mainstreamowychtwórców,którzyrealiawspółczesnościrzutują
nafilmowąprzeszłość.Wprodukcjachhistorycznychstosujesięwięc
liczneuproszczenia,takbyodbiorcyłatwoprzyswoilitreść.Narracja
budowanajestniejednokrotnienakanwielosówbohaterównoszących
cechyuznawanewspółcześniezawartościowe(dobrzybohaterowie)
iniewartościowe(złoczyńcy).Takżerelacjemiędzyfilmowymiposta-
ciaminosząrysywspółczesnychtypówinterakcji(por.Edensor2004),
stądniedoszłyromansVermeeraiGriet,którynadajesensbiegowifil-
mu,prawdopodobniemającsięnijakdorzeczywistejbiografiiartysty.
4.WreszcienarzucasięskojarzeniewidocznegowAlegoriimalarstwa
przedmiotu-maski-zteoriąinterakcjonizmusymbolicznego.Odno-
szącsiędorealiówsiedemnastowiecznejHolandii,zpomocąobrazu
Vermeeramożnaprzybliżyćkategoriepojęciowe,wprowadzoneprzez
ErvingaGoffmana(2008).Opierającsięnaźródłachhistorycznych,
należałobywtymceludokonaćekstrapolacjipostaciuwiecznionych
przezmalarzanamodelowychprzedstawicieliniderlandzkiegomiesz-
czaństwa.PrzyjmujączgodniezGoffmanowskimmodelemdrama-
turgicznym,żescenądlaichinterakcjijestpracowniaartysty,łatwo
byłobyzrekonstruowaćrole,wskazaćdekoracje,wyodrębnićelementy
fasadyosobistejaktorów,wreszciepodjąćpróbędefinicjisytuacji.
Kolejnewątkimożnamnożyć,adziejesiętakmiędzyinnymidlatego,żejak
pisząRuthiMaxSeydewitz:nPatrzącnaobrazymożnawieledowiedziećsię