Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Religijnośćjakotrudnyprzedmiotbadań
niewiarydoprowadziłobydomigracjiczęściosóbdotychczaskwalifikujących
sięjakowierzącywbardzomałymstopniu,deklarującychsięwtensposóbze
względunapoprawnośćspołeczną,lubniechęćdoobniżeniaswojejsamooce-
ny.Gdybytaksięstało,należałobypodaćwwątpliwośćtrafnośćdotychcza-
sowychnarzędzibadaniareligijności.Jeślibyjednakrozszerzonakafeterianie
skutkowałaspadkiemodsetkaludziwierzących,okazałabysięjedyniesposo-
bemnalepszepoznanietreściniewiaryiuczynieniebadańbardziejetycznymi.
Abyniezatrzymaćsięnaprzypuszczeniach,wartoprzytoczyćspostrzeże-
niasocjologówipsychologówreligiinatematprzemian,jakiezachodząwre-
ligijnościPolaków.Obserwacjatychprzemian,zwłaszczaprzezdługoletnich
badaczyzjawiska,maistotneznaczeniedlakonceptualizacji.Tymbardziejże,
jakzauważaJanuszMariański(2000),nreligijnośćikościelność-wujęciuso-
cjologicznym-zmieniasięustawicznie.Zmieniałasięwokresietakzwanego
realnegosocjalizmu,zmieniasięiobecnie.Wlatachdziewięćdziesiątychprze-
kształcasięjakośinaczej,wpewnychkwestiach-byćmoże-nawetwsposób
wyjątkowodramatyczny.Inaczejkształtująsięrelacjemiędzyreligijnością
ażyciemspołecznym”(407).Wpoluzmieniającejsięreligijnościwidoczne
zarównodominującajeszczereligijnośćkościelna,jakinbardzoróżneformy
ikształtytego,coreligijnepozaKościołami,łączniezokultyzmem,NewAge
iróżnymiformamizindywidualizowanejreligijności”(Mariański,2004,6).
Patrzącnaprocesprzemianwświetlebadańspołecznych,dostrzegasię,że
wwarunkachtransformacjiustrojowejniedokonałsięwspołeczeń-
stwiepolskimjakiśgwałtownyrozpaddotychczasowychstrukturre-
ligijno-kościelnych,powstająjednaknowezróżnicowaniareligijne.
Pełnadiagnozastanureligijnościjestwchwiliobecnejraczejwątpli
-
wa,niemacharakteruudokumentowanejekspertyzy.Jednojestpewne.
Wzmienionejsytuacjispołeczno-kulturowej,corazbardziejnieprzej-
rzystej,wieledotychczasowychpoglądówdotyczącychreligiiiKościo-
ławspołeczeństwiepolskim-zwłaszczawśrodowiskachmłodzieżo-
wych-wymagaponownegoprzemyśleniaisformułowania(Mariański,
2004,61).
Autortejmyślizwracarównieżuwagę,żeobokprocesówsekularyzacyj-
nychmamiejscepowolneotwieraniesięnareligię,przebudzeniereligijne.
Mówisięnietyleozanikaniusacrum,ileojegoprzemieszczaniusiędoróż-
nychsferludzkiegożycia.SłowamiLeszkaKołakowskiego(2014)należałoby
powiedzieć:nsacrumznanenamjestwprzekładzienaformyprofanum,jako
żeżyjemywciele,wświecie,wspołeczeństwie”(36).
Zdaniemjednychzachodząceprzemiany-choćdotycząraczejformyniż
treści-powodują,żereligiatracipierwiastektranscendentny.nTo,coulega
21