Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3)wydatkowanieenergii(Ew)wpostacienergiicieplnej,uwalnianejwprzebie-
guwszystkichpodstawowychprocesówfizjologicznychorazwczasiewyko-
nywaniapracyfizycznej,czemutowarzyszypobieranietlenuorazusuwanie
zorganizmukońcowychproduktówprzemianymaterii,wtymprzede
wszystkimdwutlenkuwęgla,wodyiazotumocznikowego.
Ilościowerelacjepomiędzywymienionymielementamisą,zgodniezpierwszym
prawemtermodynamiki,zapisywanewpostacirównania[1],zktóregowynika,że
ilośćenergiipobieranejprzezorganizmjestrównasumieilościenergiigromadzo-
nejiwydatkowanej:
Ep=Eg+Ew
[1]
Ponieważilośćenergiizmagazynowanejworganizmieokreślamasaciałaijego
skład,towsytuacji,wktórejobateparametrypozostająstałe,ilośćenergiipobie-
ranejjestrównailościenergiiwydatkowanej:
Ep=Ew
[2]
Równanie[2],będącejednązformzapisuprzytoczonejwyżejdefinicjiindywi-
dualnegozapotrzebowaniaczłowiekanaenergię,uzasadniamożliwośćdokonywa-
niaocenwielkościtegozapotrzebowanianapodstawiebadańzarównopobierania
energiiwspożywanympokarmie,jakijejwydatkowania.Wobuprzypadkachjed-
nymzwarunkówichprawidłowegowykonaniajestpozostawaniebadanychosób
wstanierównowagienergetycznej,oczymbędzieświadczyćbrakwtymczasieza-
uważalnychzmianmasyorazskładuciała.Ztegoteżwzględubadaniomspożycia
żywnościpodejmowanymwceluwykorzystaniaichwynikówdoopracowanianorm
powinnyzawszetowarzyszyćpomiaryantropometryczneorazocenastanuodży-
wienia,stanuzdrowiaorazaktywnościfizycznejbadanychosób(7–12).
Abywynikitegorodzajubadańmogłyzostaćwykorzystanedoustalanianorm,
musządotyczyćosóbzdrowych,oprawidłowejmasieciała(wprzypadkuosóbdo-
rosłychBMI=18,5–24,9)orazozdefiniowanymjakosprzyjającyosiągnięciu
iutrzymaniudobregostanuzdrowiapoziomieaktywnościfizycznej(13).
Wostatniopublikowanychopracowaniachzdziedzinynormżywieniaszczegól-
nąuwagępoświęcasiępotrzebieodróżnianiatakustalonegotzw.pożądanegoza-
potrzebowanianaenergię(ang.desirableestimatedenergyrequirement)odzapo-
trzebowaniaaktualnego(ang.estimatedenergyrequirementformaintenance).
Wielkośćtegodrugiego,zewzględunanieprzestrzeganiewyżejwymienionychwy-
magań,możezapewnićjedyniezachowaniedotychczasowej,niezawszeprawidło-
wejmasyciałaprzydotychczasowym,niezawszeodpowiednimdlaosiągnięcia
iutrzymaniadobregostanuzdrowiapoziomieaktywnościfizycznej(5,6,14).
Wzależnościodrodzajuinformacjiwykorzystywanychdobadaniapotrzeb
energetycznychorganizmumetodystosowanewilościowejocenieichwielkości
dzielisięnadwiegłównegrupy:
–metodyopartenaocenieilościenergiizawartejwspożytympożywieniu,
–metodyopartenaocenieilościenergiiwydatkowanej.
35
