Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doby,osiągającymuzdrowychiprawidłowoodżywionychludzidorosłych45–75%
jegowielkości.
Przybardzozróżnicowanychindywidualniewielkościachwydatkówenergii
związanychzaktywnościąfizyczną(np.uosóboaktywnościumiarkowanejstano-
wiąoneokoło30%dobowegowydatkuenergii)kosztenergetycznytermogenezy
poposiłkowej,związanygłówniezprocesamitrawienia,wchłanianiaimagazyno-
waniaspożytychskładnikówodżywczych,szacowanyjestnaokoło10%tejilości.
Kosztyenergetycznewzrostu,naktóreskładasięenergiazużywanapodczas
syntezynowychkomórekitkanekorazgromadzonawskładnikachmagazynowa-
nychwtychtkankach,stanowiąokoło35%całkowitegozapotrzebowaniaczłowie-
kanaenergiępodczaspierwszychtrzechmiesięcyżycia,około5%porokuoraz
około3%podwóchlatach,awkolejnychlatachstabilizująsięnapoziomie1–2%
osiągając0%około20.rokużycia.
Owielkościkosztuenergetycznegociążydecydująilościenergiizużywanejdo
syntezytkanekpłodu,dobudowyłożyskairozrostumacicyorazgruczołówmlecz-
nych,atakżegromadzonejworganizmiematkiwpostacizapasówiwydatkowanej
przezniąwnastępstwieponoszonegozwiększonegowysiłkufizycznegoprzywyko-
nywaniuróżnychczynności.
Owielkościkosztuenergetycznegolaktacjidecydująilościenergiizawarte
wskładnikachwydzielanegomlekaorazzużywanedojegoprodukcjiłącznie.
Posługującsiępojęciem„zapotrzebowaniaczłowiekanaenergię”,należypa-
miętać,żemaonodwaodmienniedefiniowaneznaczeniadotyczącezapotrzebo-
waniaindywidualnegoorazzapotrzebowaniagrupy,tj.wyrażonejwprzeliczeniu
najednąosobęijednądobęilościenergiipodawanychodrębniedlakażdejzgrup
ludnościwyróżnionychwtabelachnormżywienia.Ponieważoprawidłowejpodaży
energiiświadczynietylkojejdostosowaniedoilościenergiiwydatkowanejigro-
madzonejprzezorganizm,lecztakżeodpowiedniakondycjafizycznaiogólniedo-
brystanzdrowia,wdefinicjachzapotrzebowanianaenergięformułowanychod
początkówlat80.ubiegłegowiekuszczególnąuwagęzwracasięnapowiązanie
wielkościtejpodażyzparametramicharakteryzującymiwymiary(masęiwyso-
kość)iskładciałaorazpoziomaktywnościfizycznej(4,5).
Zgodniezprzyjętymizałożeniami,indywidualnezapotrzebowanieczłowieka
naenergięjestdefiniowanejakotakailośćenergiidostarczonawpożywieniu
wciągudoby,któraosobomzdrowymiprawidłowoodżywionympozwalanietylko
nawykonywaniewszystkichczynnościekonomicznieniezbędnychispołecznie
uzasadnionych,aletakże,równoważącichcałkowitydobowywydatekenergii,za-
pewniautrzymanieprawidłowejmasyciałaprzyaktywnościfizycznejpozostającej
napoziomieniezbędnymdlaosiągnięciaizachowaniadobregostanuzdrowia.
Wprzypadkuniemowląt,dzieciimłodzieżyorazkobietciężarnychilośćenergii
odpowiadającazapotrzebowaniumusidodatkowouwzględniaćkoniecznośćzrów-
noważeniatychilościenergii,któresąmagazynowanewtkankach,awprzypadku
kobietkarmiącychtraconewwydzielanymmleku.
Zapotrzebowanienaenergięgrupy,czylinormanaenergiępodawanawtabelach
normżywienia,jestwartościąśredniądobowegozapotrzebowanianaenergięosób
33
