Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WizytaLitwinowawStanachZjednoczonych
37
wiekwgłębiduszywie,żejestBóg(ł).Tywiesz,Maks.Twoidobrzystarzy
rodzice,ojciecimatka,pobożniŻydzi,zawszesięmodlili.Wiem,żemusieliicie-
bietegonauczyć.Maksbyłczerwonyjakburakipowiedziałemmu(ł)teraz
myślisz,żejesteśateistą(ł),aleCipowiem,Maks,żekiedyprzyjdzieciumie-
rać,topomyśliszotym,czegonauczylicięrodzice(ł).Maksprzechwalałsię,
sapał,mówiłróżnerzeczy,śmiałsięibyłbardzozakłopotany,alegotrafiłem.
Jestempewny,sądzączwyrazujegotwarzyizachowania,żewiedział,comiałem
namyśli,iwiedział,żemiałemrację”85.
RooseveltiLitwinowzbliżylisiętakżewsprawiepropagandyizabezpiecze-
niaprawobywateliamerykańskichudającychsiędoRosji-władzesowieckie
miałynatychmiastinformowaćozatrzymaniuobywatelaStanówZjednoczo-
nychijeślibydoszłodoprocesu,musiałbyonmiećcharakterjawny.Poruszyli
kwestiedługówrząduKierenskiegoiodszkodowańzawłasnośćAmerykanów
znacjonalizowanąpopaździerniku1917r.,przyczymRooseveltwmemoran-
dum,którenastępnegodniaprzekazałBullittowiuczulałgo,żewtejostatniej
kwestiimusizostaćosiągnięteDzadowalająceporozumienie”86.
Wweekend,11i12listopada,nieprzerywanoprac.Wsobotędopołudnia
LitwinowwrazzPhilipsem,Moore’emiBullitte’emomawialiteszczegóły,które
wynikałyzrozmowykomisarzazprezydentemprzeprowadzonejpoprzedniego
wieczoru87.AuzgodnionezLitwinowemzobowiązaniaDepartamentodrazu
przekładałnaodpowiedniepismaidokumenty,bymócprzesłaćjedoMoskwy.
WponiedziałekLitwinowpokusiłsięokrótkiwyjazdpozaWaszyngton.
ChciałzobaczyćjesiennąWirginię,MonticelloJeffersonaiMountVernon
Waszyngtona.Odwieczorazaśzniecierpliwościąwyczekiwałzatwierdzenia
przezKreml,awłaściwieprzezStalina,wstępnychporozumieńizastanawiałsię,
cowświetleamerykańskiegostanowiskaniebyłołatwe,jakrozwiązaćkwestię
zaciągniętychprzezRządTymczasowyKierenskiegopożyczekodStanówZjed-
noczonychiodszkodowańzaskonfiskowanieamerykańskiegomieniaiprzedsię-
biorstwprzezrządLenina.CałośćswoichroszczeńwobecZwiązkuSowieckiego
Amerykaniewyliczylina631305678dolarów88.Biorącpoduwagępewnefakty,
byliskłonniustąpićjedynieminimalnie.TakąsugestięwysunąłKelley,który
przedprzyjazdemLitwinowaprzygotowałjeszczejednomemorandum89.Wska-
zał,żemożnaniedomagaćsięsumywydatkowanejnapomocdlaKołczakawwy-
sokości4871547,37dolarów.Itowszystko.Zaczynającprawdopodobniewe
wtorek,14listopada,negocjacjeotychkwotach,Litwinowniechciałnawet
onichsłyszeć.AlenegocjującyznimBullitttrzymałsięwykładniKelleya,który
kładłnacisknato,żezmianarząduczyustrojuniezwalnianowejwładzyod
przejęciaróżnegorodzajuzobowiązańfinansowychzaciągniętychprzezpoprzed-
niewładze90.Zdecydowanieodrzucająctakiepodejście,Litwinowostatecznie
85F
.Perkins,TheRooseveltIKnew,NewYork1946,s.143.
86Roosevelt,MemorandumdlaW.B.,w:ForthePresident,O.H.Bullitt(red.),s.47-48.
87DNewYorkTimes”,12XI1933.
88Memorandum,Kelley,17VII1933,FRUSSU,s.8,10-11.
89Memorandum,Kelley,25X1933,FRUSSU,s.23.
90Tamże,s.23-24.
