Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
I.Ostrożnekroki.UznanieZwiązkuSowieckiegow1933r.
jużtylkowczteryoczy,prywatnie,porozmawialiwieczorem,o21.00,by,jeśli
zajdziepotrzeba,moglisięnawettrochępokłócić80.
PrzedwyjściemdoBiałegoDomuLitwinowzakładał,żerozmowawpiątko-
wywieczórmożezaowocowaćpewnymiistotnymiustaleniami,ichybaztego
względuprzesłałdoMoskwydługądepeszę81.Zrelacjonowałostatniąrozmowę
zRooseveltemiwskazywał,żeoileprezydentdążydopomyślnegozamknięcia
rozmów,otylenegocjatorzysąrzeczowiinieskłonnidopoważniejszych
ustępstw.Tymsamymwświetletejdepeszystawiałsiebiewtrudnympołożeniu
iinformował,żerobiwszystko,bydoszłodojaknajkorzystniejszychustaleńdla
ZwiązkuSowieckiego.Zapowiadał,żepokażeRooseveltowiswojetekstypropo-
zycjiowolnościpraktykreligijnychiopropagandzie.Zaznaczył,żepostarasię
zprezydentemwyjaśnić,czylistasprawdouregulowaniazostałajużzamknięta,
czyteżAmerykaniebędąjeszczeocośzabiegać.DepeszęLitwinowawkontek-
ścieźródełamerykańskichtrudnouznaćtylkozasumiennewypełnienieobo-
wiązku,poinformowanieKremlaostanierzeczy.Tendokumentsprawiawraże-
nieswoistegozabezpieczeniasięLitwinowaprzedStalinem.Litwinowstarałsię
potwierdzićopinię,jakąmiałonimStalin,amianowicieżejestzdyscyplinowa-
nym,lojalnymbolszewikiem,doskonalerozumiejącym,jakiesącelepolitykiza-
granicznejjegokraju82.
Nato,żeLitwinowaniezawiodłapolitycznaintuicjaiżetawieczornaroz-
mowamiałastaćsięważnymmomentemnegocjacji,wskazywałoto,żeRoosevelt
ściągnąłjeszczedosiebieBullitta.Chciałponownieskonsultowaćznimkwestie
zpewnieniaobywatelomamerykańskimprzebywającymwRosjiprawadoprak-
tykreligijnych,czyliszykowałsiędoostatecznejdecyzji,doporozumienia83.
Prezydent,cozczasemstałosięwiadomedlajegowspółpracowników,byłnie-
cierpliwy,dążyłdorozwiązaniaproblemunawetkosztemjegoniedopracowania.
WzywającBullitta,zapewnepotwierdziłito,żeodtegopiątkowegopopołudnia
toBullittbyłgłównymnegocjatoremzestronyDepartamentuStanuwrozmo-
wachamerykańsko-sowieckich,PhilipsbowiemwzwiązkuzwyjazdemHulla
przejmowałobowiązkiszefaresortu.
Spotkanieto,upływającewswobodnejatmosferze,usatysfakcjonowałoLi-
twinowazarównopodwzględemtowarzyskim,jakimerytorycznym84.Został
podjętykoktajlami,zktórychRooseveltbyłdumny,chociażwielujegogości
popijałojezgrzeczności.Częstobywałytosłabemartini,whiskysourlubinne
miksturyskładającesięzdżinuisokuzgrejpfruta.Rooseveltzaproponował
takżegościowiprzejścienaty.Natomiastwinteresującychobupolitykówkwe-
stiachwypracowalijużporozumienieoochroniewolnościreligijnejdlaAmery-
kanówżyjącychwZwiązkuSowieckim.PopewnymczasieRooseveltopowie-
działjedynejkobieciewjegogabinecie,FrancesPerkins,otym,jakdotego
doszło,odsłaniającswojątechnikęprowadzenianegocjacji:D(ł)każdyczło-
80Tamże,DWP
81Litwinow,depesza,tamże,s.621-622.
82S.S.Montefiore,Stalin,s.297.
,s.621.
83NotatkaRooseveltadoBullitta,niedatowana,w:ForthePresident,O.H.Bullitt(red.),s.47-48.
84C.Hull,Memories,t.I,s.301,R.P
.Browder,TheOrigins,s.134.
