Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Neuronaukaopodstawachczłowieczeństwa
pytań:jakwmózguczłowiekarodzisięświadomość?ColubktojesttymDja”
wemnie,któreoświetlajedenmaleńkizakątekwszechświata,podczasgdy
resztakosmosutrwaobojętnanawszelkieludzkiesprawy?Jesttopytanie,
któreniebezpieczniezbliżasiędoteologii.
K
IEDYROZMYŚLAMYNADNASZĄ
wyjątkowością,wnaturalnysposóbpojawiasię
pytanie,jakbardzoinnegatunkiprzednamimogłyzbliżyćsiędoosiągnięcia
owegopoznawczegostanułaski.Antropologowieodkryli,żewciąguminionych
kilkumilionówlatdrzewogenealogicznehomininów*rozgałęziałosięwielo-
krotnie.Wróżnychczasachrozmaitegatunkiistotprzedludzkichimałpczłeko-
kształtnychświetniesięrozwijałyiprzemierzałyZiemię,alezjakichśprzyczyn
tylkonaszejliniisiępowiodło.Jakiemózgimiałyinnehomininy?Czywyginęły
dlatego,żenieprzytrafiłaimsięodpowiedniakombinacjaadaptacjineuronal-
nych?Dzisiajmożemyoprzećsięjedynienaniemymświadectwiepozostałych
ponichskamieniałościireszteknarzędzikamiennych.Niestety,byćmożeni-
gdyniedowiemysięwieleotym,jaksięzachowywalianijakibyłichumysł.
Znaczniewiększeszansemamynarozwiązanietajemnicystosunkowonie-
dawnowymarłychneandertalczyków,kuzynównaszegogatunku,którzyniemal
napewnobylioprzysłowiowykrokodosiągnięciapełnegoczłowieczeństwa.
Homoneanderthalensis-choćtradycyjniewystępowałwroliarchetypuprymi-
tywnego,nierozgarniętegojaskiniowca-wostatnichlatachprzechodzipoważ-
nązmianęwizerunku.Neandertalczycy,takjakmy,tworzylisztukęiwyrabiali
biżuterię,jedliwysokokaloryczne,różnorodnepożywienieigrzebaliswoich
zmarłych.Corazwięcejwskazujenato,żeichjęzykbyłbardziejzłożony,niż
wynikałobyzestereotypuDgadkijaskiniowców”.Mimoto,około30tysięcy
lattemuzniknęlizpowierzchniZiemi.Właściwiezawszeprzyjmowano,że
neandertalczycywyginęli,aludzieświetniesięrozwijali,ponieważsąjakoś
lepsi:mająlepszyjęzyk,lepszenarzędzia,lepsząorganizacjęspołecznąlubcoś
wtymstylu.Sprawaniezostałajednakdokońcawyjaśniona.Czywygraliśmy
znimirywalizację?Czywymordowaliśmyichwszystkich?Czy-sięgającpo
określeniezfilmuBraveheart.Waleczneserce-wyparliśmyichkrew,krzyżując
sięznimi?Czypoprostumieliśmyszczęście,aonipecha?Czymoglibyza-
miastnaszatknąćflagęnaKsiężycu?Wymarcieneandertalczykówbyłonatyle
niedawnymwydarzeniem,żezdołaliśmywydobyćkości(nietylkoskamieniałe
szczątki)zpróbkamineandertalskiegoDNA.Wrazzpostępembadańgenetycz-
nychzcałąpewnościądowiemysięwięcejocienkiejgranicy,jakanasdzieliła.
*Nowagrupataksonomiczna,doktórejzaliczasięrównieżHomosapiens-zob.
słowniczek(przyp.red.nauk.).
