Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
porazpierwszywspomnianejestnastelikrólaMoabuMeszy10imonolitycznej
inskrypcjiSalmanasaraiii11(obiezixw.przedChr.).OKrólestwieJudywtym
czasiejeszczesięwżadensposóbniewspomina.Pojawisięonownhistorii”do-
pierostolatpóźniej,gdymowabędzieotrybutachpłaconychprzezkrólajudzkie-
go(kurIa)uddjd)Achaza(741-725przedChr.),zaczasówpanowaniaasyryjskiego
władcyTiglat-Pileseraiii(745-727przedChr.)12(por.2Krl16,7-8).Potemjednak
znajdujemywięcejlegendniżhistoriiitakjestażdoczasówpanowaniaManasse-
sa(696-642przedChr.).Tenostatnifunkcjonowałprawdopodobniewroliasyryj-
skiegowasala13,aledziękidobrejpolitycerządziłzpowodzeniempodległymsobie
państwem,choćpotemniedoczekałsiępozytywnejocenyzestronyautorówdeu-
teronomicznych(2Krl21,1-18).
PierwszeinformacjeondomuDawida”orazpierwszeimionaizraelskichwład-
ców,jakAchab(871-852przedChr.),wspominanynaprzywołanejjużasyryjskiej
inskrypcjiz852rokuprzedChr.,gdziewymienianyjestjakoczłonekkoalicji,której
przewodziłniejakiHadad-eserzAram-Damaszku,dowodząjednak,żeniewszyst-
ko,oczymczytamynakartachBiblii,jestwymyślonenapotrzebyliteracko-propa-
gandowe.Oilejednakopowieśćztzw.ksiąghistorycznychwjakimś,choćbytylko
ograniczonymstopniudajesięjednakjeszczehistoryczniezweryfikować14,otyle
niejesteśmyjużwstaniesięgnąćdosamychkorzenitożsamościetniczno-kultu-
rowejIzraelaipotwierdzić,żerzeczywiścieistniałAbrahamczyJakub,anitym
bardziejdefinitywniedowieść,skądobajrzeczywiściepochodzili(por.Rdz12,1-3;
13,18;Ez33,24;Pwt26,5).TekstybiblijnewywodząAbrahamazUrchaldejskiego,
alejużuważnaanalizakrytycznoliterackacykluoAbrahamie(por.teżEz33,24)po-
zwalasądzić,żepierwotniepatriarchamógłbyćuważanyzapostaćautochtoniczną
idopierowydarzeniazwiązanezkońcemwygnaniababilońskiegouczyniłyzniego
pierwszegopielgrzymadoZiemiObiecanej15.Dlahistorykajesttojednakzamało,
abypotwierdzićhistorycznośćtejpostaci.
10M.Weippert,HistorischesTextbuch…,s.244-248.
11Tamże,s.254-259.
12M.Weippert,HistorischesTextbuch…,s.288-291.
13Tamże,s.339-342,345-346.
14PrzykłademjestrelacjazwojnyzkrólemMoabuMesząz2Krl3,4-27imoabickastelasporządzo-
naprzeztegożkróla.
15A.Mühling,„BlicktaufAbraham,eurenVater”.AbrahamalsIdentifkationsfgurdesJudentums
inderZeitdesExilsunddesZweitenTempels(frlant236),Göttingen:Vandenhoeck&Ruprecht
2011,s.30-76.
15
