Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
raczejzteologicznymisymbolicznymspojrzeniemnatenarody,jakinareprezen-
tującychichprzedstawicieli.TudobrymprzykłademjestobrazEgiptuisymbolicz-
naanonimowośćjegowładcywtradycjiexodusu.
Niejesteśmyteżdziśwstaniedowieśćtego,żeistniałazjednoczonapodrządami
DawidaiSalomonamonarchia,októrejczytamyw2Sm5-1Krl115.Archeologia
niedotarłajednaktakżedożadnychmateriałówpozwalającychpotwierdzićistnie-
niepierwszejświątyni,choćskalazniszczeńJerozolimywlatach597-587przedChr.
ipotrzebaodbudowysanktuariumwtymmieściepopowrociezwygnaniapozwa-
lająsądzić,żemusiałaonaistnieć,zanimzbudowanotakzwanądrugąświątynię.
Tego,żezbudowałjąakuratSalomon,niejesteśmyjużjednakwstaniepotwier-
dzić.Brakwystarczającychdanycharcheologicznychuniemożliwianambowiem
potwierdzeniebiblijnejwersjijejbudowy(1Krl6-8).Podobniejest,kiedypytamy
potemoto,czyistniałkrólDawid.Możemydomyślaćsię,żetak,skoronainskryp-
cjizTelDan(ixw.przedChr.)wspominasiębjtdwd-ndomDawida”6.
Fot.1.InskrypcjazTelDan(fot.M.Suchowolski,za:biblicalarchaeology.org)
5
I.Finkelstein,N.A.Silberman,DavidundSalomo.ArchäologenentschlüsselneinenMythos,
tł.R.Seuss,München:C.H.Beck2006;S.M.Ortiz,UnitedMonarchy.ArchaeologicalandLitera-
rySources,w:T.B.Arnold,R.S.Hess(red.),AncientIsrael)sHistory.AnIntroductiontoIssuesand
Sources,GrandRapids:BackerAcademic2014,s.227-261.
6
M.Weippert,HistorischesTextbuchzumAltenTestament(gat10),Göttingen:Vandenhoeck
&Ruprecht2010,s.267-269.Pozytywnewnioskiztejinskrypcjiwysnuwam.in.StevenM.Ortiz
wUnitedMonarchy…,s.234.
13
