Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
AnnaAdamska
alezakładaznacznieszerszewidzeniearchiwówniżtylkojakoistniejących
gdzieśnauboczuskładowiskpergaminuipapieru.Wistocierzeczystanowiły
oneżywyelementpamięcizbiorowejinstytucji,rodzinyczywspólnotyreligij-
nej,dostarczającyargumentówwzmacniającychjejsamoświadomośćipoczucie
tożsamości13.
Średniowiecznearchiwumjestmiejscem,wktórymbadaczemechani-
zmówinarzędzipamięcizbiorowejspotykająsięzhistorykamipiśmienności
pragmatycznejikomunikacjispołecznej.KoniecznośćanalizyDcałegożycia”
średniowiecznychdokumentów,podkreślanajużniemalczterdzieścilattemu
przezMichaelaClanchy’egoiostatniomocnopostulowanarównieżwnauce
polskiej14,kierujebowiemnasząuwagęnastrategieipraktykęichprzechowy-
wania.Domagicznej,rzecbymożna,formuły:Dwytwarzanie–użytkowanie–
przechowywanie”(making-using-keeping)obecniedodajesięDzapominanie”
iDniszczenie”jakoistotneelementylosuwieludyplomów
15
.Zpunktuwidzenia
badańnadpiśmiennościąświadomeprzechowywanieświadectwpisanychjest
dowodemzaufaniadopismairozumieniajegofunkcjonowania,dowodem
Dracjonalizacji”działańjednostek,instytucjiigrupspołecznych16.
Chronologiapowstawaniaarchiwówmonarszych
wśredniowiecznejEuropie
Planoweisystematycznetworzeniearchiwówmonarszych(koronnych)moty-
wowanebyłoinnymiwzględaminiżtylkopragnieniemzachowaniadokumen-
tówwskarbcujakocennych(czyrzadkich)artefaktówstanowiącychemanację
13Por.G.Declercq,OriginalsandCartularies:TheOrganisationofArchivalMemory(Ninth-
-EleventhCentury),w:ChartersandtheUseoftheWrittenWordinMedievalSociety,red.K.Hei-
decker,Turnhout2000,s.141.
14M.T.Clanchy,FromMemorytoWrittenRecord:England1066-1309,London–Cambridge
MA,wyd.1–1979,wyd.2–1993,wyd.3–2012(dalejkorzystamzwyd.3);P
.Węcowski,
Skarbiecpamięci.ArchiwummonarszewPolscedopoczątkówXVIwieku,w:Przeszłośćwkulturze,
t.1,s.371n.Zob.też:M.Mostert,Wytwarzanie,przechowywanieiużytkowanie.Orolitekstu
pisanegowśredniowieczu,w:Kulturapismawśredniowieczu.Znaneproblemy,nowemetody,red.
A.Adamska,P
.Kras,Lublin2013,s.17–35.
15Zob.m.in.:P
.Geary,MedievalArchivistsasAuthors.SocialMemoryandArchivalMemory,
w:Archives,Documentation,andInstitutionsofSocialMemory:EssaysfromtheSawyerSeminar,
red.F.X.BlouinJr.,W
.G.Rosenberg,AnnArbor2007,s.106–113;G.Declercq,DHabentsua
fatalibellietacta”.Ladestructiondetextes,manuscritsetdocumentsauMoyenAge,w:LaDe-
structiondansl’histoire:Pratiquesetdiscours,red.D.Engels,D.Martens,A.Wilkin,Bruxelles
2013,s.129–161.
16Zob.Th.Behrmann,Einleitung:EinneuerZugangzumSchriftgutderoberitalienischen
Kommunen,w:KommunalesSchriftgutinOberitalien:Formen,Funktionen,Überlieferung,red.
H.Keller,Th.Behrmann,München1995,s.18.
